لزوم اهتمام به تحقیقات میان‌رشته‌ای به منظور دینی‌سازی همه عرصه‌ها

همایش «طبیعت از نگاه قرآن و دانشمندان اسلامی ـ ایرانی» پنجشنبه یکم اسفندماه، با حضور حجت‌الاسلام و المسلمین محمد تقدیری، رییس همایش، مهدی گلشنی، استاد فیزیک دانشگاه صنعتی شریف و جمعی از اساتید و پژوهشگران علوم مختلف در تالار صدوق آستان حضرت عبدالعظیم برگزار شد.
بنا بر این گزارش، در ابتدای این همایش حجت‌الاسلام تقدیری با اشاره به تأسیس مرکز نجوم آستان حضرت عبدالعظیم از سال ۱۳۷۹ و فعالیت‌های مختلف آن، گفت: با توجه به خاستگاه دینی نجوم و توصیه قرآن به نظر کردن در آسمان‌ها و ستارگان و همچنین نیاز به علم نجوم به نحوی که ما را به سوی خداوند راهبر شود، مرکز علمی نجوم در کنار مرکز دینی آستان حضرت عبدالعظیم راه‌اندازی شد تا بتواند در راستای تولید علم دینی اقداماتی را صورت دهد.
وی با اشاره به طراحی همایش‌های «علم و دین» و «جایزه علمی ـ ترویجی حضرت عبدالعظیم» در همین راستا، بیان کرد: در این دوره پیشنهاد شد که نظرات قرآن و دانشمندان اسلامی درباره طبیعت در این همایش به بحث گذاشته شود؛ که پس از فراخوان مقالات ۸۰ مقاله به دبیرخانه همایش رسید و پس از ارزیابی مقالات زیر نظر آقایانی چاوشی، استاد دانشگاه صنعتی شریف، ۲۰ مقاله برای ارائه در قالب سخنرانی و ۲۰ مقاله نیز برای ارائه به شکل پوستر انتخاب شد.
تقدیری با اشاره به مشکلات و موانع این همایش در دوره‌های اول، گفت: خوشبختانه ما توانستیم با آسیب‌شناسی و برطرف کردن مشکلات آن سال به سال آن را تقویت کنیم و انعکاس بهتری از آن را داشته باشیم و نکته ویژه استقبال جوانان از این همایش‌ها بوده است و این نوید و امید را به اساتید می‌دهد که نگران نباشید راه شما و نوشته‌های شما همچنان خواهان و خواننده دارد.
رئیس مرکز نجوم آستان حضرت عبدالعظیم در ادامه به قرائت پیام آیت‌الله ری‌شهری، تولیت آستان حضرت عبدالعظیم به این همایش پرداخت.
متن کامل این پیام بدین شرح است:
قرآن کریم در طول تاریخ نورانی اسلام همواره مهمترین منبع الهام‌بخش اندیشمندان اسلامی در تحقیق و پژوهش بوده است و از این رهگذر دانش‌ها و رشته‌های متعددی پایه‌گذاری شده که هر یک در گذر زمان به رشد و بالندگی رسیده‌اند. همچنین این کتاب آسمانی مهمترین معیار برای سنجش و داوری درباره علومی بوده است که از طریق ترجمه یا غیر آن به جامعه اسلامی راه یافته‌اند.
با نگاهی کوتاه به تاریخ تحول فکر اسلامی درمی‌یابیم که سعی دانشمندان اسلامی همواره معطوف به «قرآنی کردن» دانش‌هایی بوده است که به اقتضای نیاز زمانه وارد عرصه‌های فکری جوامع اسلامی شده‌اند. «منطق و فلسفه اسلامی» نمونه‌ای از این گونه دانش‌هاست که با ورود به حوزه‌های فکری جوامع اسلامی سیر تحول خود را تا رسیدن به دانش دینی و قرآنی به خوبی طی کرد.
در سال‌های اخیر با توسعه روابط علمی و فرهنگی اسلام و غرب، نگاه دینی و قرآنی به دانش‌های نو بار دیگر به یکی از دغدغه‌های عمده متفکران دینی سراسر جهان اسلام تبدیل شده است.
در کشور ما نیز پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران به رهبری امام خمینی(ره) و بازگشت دین به عرصه جامعه و حکومت، بحث‌های میان‌رشته‌ای به یک نیاز روز تبدیل شده و طرفداران فراوانی پیدا کرده است.
این اقبال و رویکرد از آن روست که بطور طبیعی حکومت اسلامی، مقتضی دینی شدن همه عرصه‌های زندگی از جمله اقتصاد، مدیریت، آموزش و پرورش و جز آن است؛ و این همه جز از راه تعامل و پیوند اساتید حوزه و دانشگاه در قالب تحقیقات میان‌رشته‌ای تحقق نمی‌یابد.
از آنجا که خداوند متعال سرنوشت انسان را به گونه‌ای رقم زد که در دامان طبیعت رشد کند و به آن هماره و همه جا نیازمند باشد، مظاهر طبیعی نیز به عنوان مواهب الهی در خدمت انسان قرار گرفته تا نیازهای او را برآوَرَد و زمینه‌ساز بقا و حیات او باشد .
در قرآن افزون بر ۷۵۰ آیه به پدیده‌های طبیعی اشاره داشته و بیش از ۶۰۰ آیه آن به موضوع طبیعت پرداخته است.
بدین سان قرآن کریم از زوایای گوناگون به طبیعت نگریسته، به برخی از پدیده‌های طبیعی سوگند یاد کرده، مظاهر طبیعی را آیات الهی شمرده و از این راه انسان را به شناسایی طبیعت و تدبر در آن فراخوانده است.
همچنین، خداوند کریم، تدبر و ژرف‌نگری در طبیعت را یکی از روش‌های معرفت یافتن به خود معرفی کرده و از آن برای اثبات توحید بهره‌گیری نموده است.
اینجانب تلاش پژوهشگران و دست‌اندرکاران مرکز نجوم و علوم نوین آستان مقدس را که با برگزاری همایش‌های متوالی علمی ـ نجومی ، زمینه‌های پویش و پژوهش در بسترهای تلاقی علم و دین را فراهم می‌سازند قدر می‌نهم و از دانشیان و پژوهشیانی که با سخنرانی‌های عالمانه و یا ارسال مقالات محققانه این همایش‌ها را به اهداف خود نزدیک می‌سازند تشکر می‌نمایم.
محمد محمدی ری‌شهری
در ادامه این همایش نیز اساتید و پژوهشگران به ارائه مقالات خود و سخنرانی درباره موضوعات مختلف پرداختند.