موقوفات آستان در گذشته و حال

معمولاً زيارت گاه ها به سبب احترام و تقدسى كه دارند همواره مورد توجه اصحاب ثروت و قدرت بوده اند. اموال، زمين ها، و مزارع فراوانى كه آنان به عنوان موقوفات تقديم مى داشتند، پشتوانه اى مطمئن و مورد اعتماد براى حفظ و نگهدارى آن اماكن متبركه محسوب و عمده درآمدها و بهره هاى مادى از آن موقوفات از سوى متوليان در آن راه هزينه مى شد. از ديرباز تاكنون موقوفات فراوانى به آستان مبارك حضرت عبدالعظيم عليه السلام اختصاص يافته كه هر يك داراى فرامين سلطنتى و حكومتى و يا اسناد ثبتى است. برخى از آن ها تا امروزه نيز موجود است؛ اما بسيارى نيز در طى ساليان دراز تحت تصرف غير درآمده و يا تغييرات ماهوى يافته است. نخستين بار مجدالملك بر او ستانى وزير شيعى طغرل سلجوقى، ضمن ساختن بقعه براى آستان، تمامى زمين هاى اطراف بقعه را به عنوان موقوفه براى آستان قرار داد كه بقعه در وسط آن قرار مى گرفت. در دوران سلجوقى در اين مكان مزرعه بسيار بزرگى به نام مبارك آباد وجود داشت و پس از آن كه طغرل سلجوقى آن را وقف آستان كرد، به خيرآباد تغيير نام يافت. ^۱ او همچنين موقوفاتى ديگر براى اداره آستان مقرر داشت. ^۲ امروزه در خصوص موقوفات

1 ـ ساخت و ساز زير بنايى بالغ بر 285/261 متر مربع كه بخش عمده اى از آن مسكن ارزان قيمت در قالب 1785 واحد آپارتمانى و 059/1 واحد تجارى و يك واحد توليدى در چند قطعه زمين به وسعت 840/237 متر مربع شامل 15 پروژه بهنام هاى پروژه جوانمرد قصاب، شهرك رضوان (شهر رى) و بلوار فردوس و سرو و....
2 ـ احداث پروژه چند منظوره كارخانه زاينده رود اصفهان و انتقال كارخانه قديمى به خارج از شهر. اين كارخانه توانايى توليد سالانه 2500 تن انواع نخ هاى پنبه اى و بافت شش ميليون متر مربع انواع پارچه را داراست.
3 ـ فعاليت در امر صادرات و واردات با رعايت كليه اصول و ضوابط دولت كه بيش از 90% آن به واردات مواد اوليه صنايع تبديلى اختصاص يافته است كه در مجموع بالغ بر 000/800 تن مى گردد.
4 ـ فعاليت در ارتباط با امور كشاورزى و باغدارى كه صدها هكتار از اراضى آستان زير كشت نهال پسته قرار گرفته است. (تصاوير شماره 80، 81، 82، 83)