پژوهشى در روايات فُطرس ملَك

؛ محمد احسانى فر

چكيده: داستان فرشته اى به نام فطرس و كوتاهى او در انجام فرمانى از فرمان هاى الهى و افتادن بال هايش و سپس توسّل وى به امام حسين(ع) در روزهاى آغازين ولادت آن حضرت(ع) و بخشودگى و بهبودى او از قضاياى معروفى است كه با شبهاتى عقلى و كلامى مورد نقد و انكار قرار گرفته است، اين نوشتار، در پژوهشى كلامى ـ حديثى، به اين نتيجه مى رسد كه نصوص مشتمل بر اين قضيّه با عصمت فرشتگان و تجرّد نسبى آنان منافاتى نداشته، از اعتبار سندى لازم نيز برخوردار هستند.

كليد واژه: امام حسين(ع)، فطرس ملك، توسّل، عصمت فرشتگان، عصمت معصومان(ع)، گناهان منزلتى.

در باره فطرس ملك و داستان بخشودگى و بهبودى وى به بركت وجود حضرت سيّد الشهداء(ع) و توسّل به آن حضرت، روايات مستفيضى نقل شده است، اما گاهى در صحّت و معقول بودن آنها مناقشاتى مطرح مى گردد كه اين مقاله در دو بخش به تحقيق در اين باره مى پردازد.

بخش اوّل. بررسى دلالى

1. نمونه اى از احاديث

۰.از امام صادق(ع) نقل شده كه فرمود:إنّ فطرسَ مَلَكٌ كان يُطيفُ بالعرش، فَتَلَكَّأ في شيءٍ من أمرِ اللّهِ، فقُصَّ جَناحُه ورُمِيَ به عَلى جزيرةٍ، فلمّا وُلِد الحسينُ هَبَط جبرئيلُ إلى رسولِ اللّه(ص) تَهنِيَةً بولادةِ الحسينِ فمَرَّ