کتاب «حدیث واره ها در کتب شیعه» نقد و بررسی می‌شود

نشست نقد و بررسی کتاب حدیث واره ها در کتب شیعه دوشنبه ۲۳ خرداد ماه به همت خانه اندیشمندان علوم ...

روش نقد لفظی احادیث در جواهرالکلام،‌ منتشر شد

کتاب «روش نقد لفظی احادیث در جواهرالکلام» از سوی مرکز پژوهش‌های دانشگاه علوم اسلامی رضوی در عرصه حدیث‌پژوهی تألیف و ...

معرفی پروژه «لوآلیسی»

مصطفی موحدی‌فر ضمن معرفی پروژه لوآلیسی در دانشگاه اکستر و توجه آن به نقد تاریخی حدیث تصریح کرد: مهمترین نکته ...

نقدی بر رويکرد دکتر نور الدين أبو لحية در دانشنامه «سنت بلا مذاهب»

گزارش تفصیلی کرسی ـ علمی ترويجی «سنت بلا مذاهب» کرسی ـ علمی ترويجی «سنت بلا مذاهب» با ارائه دکتر نور الدين ...

ملاک‌های نقد حدیث نزد غفاری چه بود؟

در نشست بزرگداشتی که برای استاد علی‌اکبر غفاری برگزار شد، عباس اشرفی به ارائه توضیحاتی در زمینه نحوه شاگردپروری علی‌اکبر ...

بررسی و تحلیل معیارهای امام رضا(ع) در نقد روایات عرضه شده بر ایشان

با گسترش نظام‌مند احادیث مجعول و محرَّف در عصر امام رضا(ع)، در موارد فراوان راویان اصالت احادیث را از آن ...

حدیث اورنگ: بازخوانی حدیث اریکه، به‌مثابۀ مستند وحیانی خواندن سنت

حدیث اریکه مشهورترین و پراستنادترین دلیل روایی وحیانی خواندن سنت پیامبر واپسین (ص) است. در برخی از متن های این ...

بازخوانی دلالت متنی و سندی حدیث «الْقُرْآنُ‏ کُلُّهُ‏ تَقْرِیعٌ‏ وَ بَاطِنُهُ‏ تَقْرِیبٌ»

از جمله احادیثی که در جوامع روایی شیعه از حضرات معصومین (ع) درباره حقیقت قرآن کریم نقل شده، حدیث «الْقُرْآنُ‏ ...

جایگاه احادیث در دین‌پژوهی؛‌ نفی حدیث یا نقد حدیث

به اعتقاد محمد منصورنژاد، پژوهشگر علوم دینی حتی اگر کسی مسلمان نباشد و بخواهد اسلام را بشناسد، با هر رهیافتی(هرمنوتیک، ...

رویکرد زبان شناختی شیخ محمدتقی شوشتری در روند نقد حدیث

فضای صدور روایات از مهم‌ترین عوامل مؤثر در فهم سخنان معصومانk به شمار می‌رود. این پژوهش سعی نموده است مبنای ...

آسیب شناسی نقد حدیث

هنگام نقد حدیث، چه مشکلات و آسیب هایی سر راه حدیث پژوه ممکن است باشد؟

معیارهای نقد محتوایی حدیث

با چه معیارهایی می توان به نقد محتوای حدیث پرداخت؟

گونه های نقد حدیث

نقد حدیث چند گونه است؟

معنا و ضرورت نقد حدیث

نقد و اعتبارسنجی حدیث چه ضرورتی دارد؟

اعتبارسنجی نقد حدیث بر پایه علوم تجربی

حدیث‌پژوهان معیارهای مختلفی را برای ارزیابی احادیث وضع کرده‌اند؛ از جمله این ملاک‌ها، عدم مخالفت حدیث با حس و ‏تجربه ...

تاریخ النقد الحدیثی وضوابطه

چهار مقاله در باره تاریخ بررسی و نقد حدیث

بررسی کاربرد عقل در نقد روایات

عقل زیربنای تمام معیارهای نقد حدیث بوده و در نهایت این عقل است که با اعمال معیارهای دیگر بر سند ...

نقد و بررسی روایات اسباب نزول آیات آغازین سوره معارج

در کتب تفسیری، علوم قرآنی و اسباب نزول، برای آیات فراوانی، سبب نزول ­هایی گزارش شده است. که باید به ...

پیش‌فرض‌ها و مبانی فهم و نقد روایات از دیدگاه امام خمینی(ره)

امام خمینی(ره) از عالمان تأثیرگذار بر جریان­ های اسلامی در قرن اخیر به شمار می ­آید. وی علاوه ­بر رهبری ...

روش‌شناسی علامه مجلسی در نقد روایات سهوالنبی(ص)

علامه مجلسی در جلد هفدهم بحارالانوار، بابی با عنوان «سهو پیامبر(ص) و خواب‌ماندن ایشان از نماز» آورده و به هفده ...

واکاوی روایت ‌«لم‌‌ یکذب ابراهیم قط إلا ثلاث ‌مرات...» در جوامع روایی اهل‌ ‌سنت

روایت‏ «لم‏‏ یکذب ابراهیم قط إلا ‏ثلاث‏ مرات...» روایت مشهوری ‏است که در بسیاری از جوامع روایی و تفسیری‏ اهل‏ ...

روش‌ها و معیارهای نقد روایت در تفسیر «فی ظلال القرآن»

روایت به عنوان یکی از منابع تفسیری همواره مورد توج مفسران قرآن بوده و در تفسیر قرآن به اشکال گوناگون ...

تحلیل انتقادی روایات نزول ستاره بر خانه امام علی (ع)

در برخی از روایات شیعه و اهل سنت، احادیثی دال بر سقوط ستاره بر خانة امام علی (ع) به عنوان ...

نقد و بررسی دلالتِ روایتِ «ضَعوا هذِهِ الآیاتِ...» بر نزول گسسته‌ی سوره‌های قرآن

طبق روایتی در منابع عامه، عثمان در حاشیه­ ی پاسخ به سؤال اعتراضی ابن عباس درباره ­ی دلیل حذف بسم ...

جایگاه و نقش باورهای کلامی در نقد حدیث و آسیب‌های آن

دچار شدن حدیث به آفت­ هایی از قبیل جعل، تحریف، تصحیف و نقل به معنا، سبب گردید که عالمان و ...

خداگونگي انسان در آفرينش بررسي روايت «انّ اللّه خلق آدم علي صورته»

برخي روايات موجود در متون ديني، حاوي تعابيري‏ اند كه در نگاه اوليه و ظاهري، از تجسيم و تشبيه خداوند ...

نقد و تحلیل روایات «الأنزع البطین» در جوامع روایی فریقین

در بیشتر آثاری که توسط بزرگان اهل سنت حول شخصیت أمیرالمؤمنین علی (ع) به رشته تحریر درآمده، قسمتی به ویژگی­ ...

بررسی و نقد احادیث قرطاس در کتاب سلیم بن قیس الهلالی

جانشینی پیامبر(ص)، یکی از دامنه دارترین مسائلی است که از رحلت آن حضرت تاکنون، اندیشمندان دو فرقه شیعه و سنی ...

بررسى رواياتى درباره قيام پيش از ظهور حضرت مهدى (عج)

از جمله موضوعات دينى كه مورد اختلاف است و دستاويزى براى مخالفان حكومت اسلامى شده، رواياتى است كه قيام و ...

بررسی توصیفی _ انتقادی از کتاب «استدلال الشیعة بالسّنّة النبویّة»

تاریخ، همواره شاهد گفت و گوی علمی پیروان اهل بیت با پیروان خلفا بوده است. مباحثات مکتوب و شفاهی، دوطرف ...

نقد تاریخی احادیث در تفسیر المیزان

واقعیت های تاریخی و حوادثی که در پرتو اسناد تاریخی ثبت شده اند، از جمله معیارهایی است که در نقد ...

نقد محتوایی روایات تفسیر منسوب به علی بن ابراهیم قمی

علی بن ابراهیم قمی، از برجسته‌ترین محدثان شیعی است که روایات فراوانی‌ از ایشان در کتب معتبر شیعه نقل شده ...

گزارشی از پایان نامه «جایگاه نقد محتوایی و در ارزیابی راویان از دیدگاه رجالیان»

برای اعتبار سنجی احادیث، راهایی وجود دارد که یکی از آنها، ارزیابی راویان و رجال موجود در اسناد احادیث است. ...

راه دستيابى به بصيرت برای بررسی حدیث

راه دستيابى به بصيرت برای بررسی حدیث چیست؟

معيارهاى «درونْ دينى» و «برونْ دينى» نقد حديث

معيارهاى «درونْ دينى» و «برونْ دينى» نقد حديث چیست؟

روایت أنا نقطة تحت الباء در ترازوی نقد

روایت «أنا نقطة تحت الباء» روایتی منسوب به امام علی است که در آثاری با رویکرد عرفانی که گاه در ...

بررسی تطبیقی روش‌شناسی فهم و نقد روایات در تفاسیر المنار و الفرقان

یکی از منابع تفسیری، بهره‌گیری از روایات است. برخی از مفسران تنها به نقل روایات بسنده کرده و گروهی دیگر ...

نقد روایتی مبنی بر غضب پیامبر اکرم(ص) بر حضرت زهرا(س)

پدیده­ وضع در روایات موجب شده است تا در بررسی روایات به سادگی به قبول روایات نپرداخته و با معیارهای ...

حجيت سنت از ديدگاه محمود ابوريه

يکی از کسانی که ديدگاه هايش درباره سنت، در جهان اسلام مناقشات زيادی به پا کرده، محمود ابوريه است. او ...

بررسی معيارهای نقد متن روايات از نظر البانی

شيخ ناصرالدين البانی، يکی از تأثيرگذارترين و پرکارترين مؤلفان حديث پژوه اهل سنت در عصر حاضر و متعلق به مکتب ...

بررسی پديده «زياده و نقيصه» در روايات

«زياده و نقيصه» در روايات، به معنای افزوده شدن يا کاستن چيزی از آن، يکی از آفت های راه‌يافته در ...

بررسی و نقد سند و متن يک حديث تفسيری دربارۀ حروف مقطعۀ قرآن

يکی از موضوعات قرآنی که ديدگاه‌های مختلفی دربارۀ آن مطرح شده، حروف مقطعۀ قرآن کريم است. در تفسير اين حروف ...

ائمه (ع) و راهکارهای نقل، فهم و نقد حدیث

حدیث در طول تـاریخ خـود متأسـفانه دچـار آسـیب هایی جـدی و گـاهی بـس خطرنـاک همچون وضع شده است و پیشوایان ...

نقد و فهم روایات منقول از امام صادق(علیه السلام) در مسأله «تحریف»‏

برخی روایات ائمه اطهار(ع) از سوی منتقدان مذهب جعفری حمل بر تحریف قرآن کریم شده است. در این میان روایات ...

بررسي روايات فضايل و مثالب شهر قم

فضایل شهرها از جمله موضوعاتی است که خاستگاه بسیاری از روایات ساختگی است. در این نوشتار ما در پی آنیم ...

حديث پشيماني

نقل است که خلیفه اول، در پایان عمر، از انجام دادن و... برخی امور اظهار پشیمانی کرده است. این مقاله ...

ملاک های نقد متن حدیث براساس منابع روایی فریقین

در دو حوزه می‌توان به نقد حدیث پرداخت؛ حوزه متن و سند. در خصوص نقد سندی حدیث تلاش‌های متعددی در ...

بررسي و نقد سند و متن حديث کنز مخفي

در متون اسلامي، بويژه متون عرفاني و فلسفي حديثي قدسي با اين عبارت يا شبيه آن به چشم مي خورد: ...

پژوهشي در باره خُذُوا بِمَا رَوَوْا وَ ذَرُوا مَا رَأَوْا

روايات اهل بيت عليهم السلام، پس از قرآن کريم، اساسی تر‌ين محور در بسياری از عرصه‌های معرفتی است. از اين ...

کاوشی در روایت تأبیرالنخل

در پاره‌ای از منابع روایی اهل سنت از جمله صحیح مسلم، مسند احمد بن حنبل، سنن ابن ماجه، صحیح ابن ...

نقد و بررسی حدیثی در فضیلت ایرانیان

راویان و جامعان روایی، احادیثی را به پیامبر(ص) نسبت می‌دهند که درون‌مایه آن، به نوعی به فضیلت و برتری اهل ...

بازسازی متون مفقود و تصحیح و تحقیق متون موجود مورد توجه قرار گیرد

راوی: آیت الله ری شهری بر ضرورت جستجوی وسیع جهت پیدا کردن منابع حدیثی مفقود شده تأکید و با اشاره ...

روایات عاشورایی الفتوح ابن اعثم کوفی در میزان نقد و بررسی

این مقاله، جستاری است در مورد مقتل الحسین کتاب الفتوح که ابن اعثم کوفی در حدود قرن چهارم آن را ...

روش علّامه سید عبدالله شبّر در نقد صدوری و متنی حدیث

بی‌شک، پرداختن به تبیین و تشریح مراد حدیث، مبتنی بر احراز صحت صدور و نیز احراز صحت متن قابل استناد ...

روش‌ها و معيارهای نقد حديث در آثار شيخ مفيد

نقد حديث در آثار شيخ مفيد جايگاه درخوری دارد. وی در نقدهای خود از روش‌های پيچيده‌ای بهره گرفته ‌است. روش‌های ...

نقد و بررسی حديثی در فضيلت اهل فارس

راويان و جامعان روايی احاديثی را به پيامبر صلی الله عليه و آله نسبت می دهند که درون‌مايه آن به ...

شیخ طوسی و روش های نقد حدیث در تهذیبین

روایات معصومان (ع) به عنوان دومین منبع اساسی کشف و تبیین معارف الهی دین اسلام پس از قرآن، در مجموعه­ ...

بازخوانی حدیث اقتدا و اهتدا

بی‌شک مهم‌ترین عامل تأثیرگذار در باورها، بینش‌ها، رفتار و گفتار مسلمانان، سخنان پیامبر(ص) است. در کنار این عامل مهم، نوع ...

بررسی حديث تأبير النخل

حديث گرده افشانی درختان خرما (تأبير النخل) در برخی منابع حديثی نقل شده و به پيامبر(صلی الله عليه و آله ...

نگاهي به حديث زينب عطاره

در مصادر حديثى، روايت هايى با عنوان «زينب العطارة الحولاء» يا «الحولاء العطارة» و يا تعبيرهايى از اين قبيل ، ...

روش شناسی نقد و فهم حديث در تفسير المنار

حوادث تلخي که بر حديث گذشت، چه آنها که بر سند و متن خدشه وارد ساخت و چه بدفهمي‌ها و ...

رساله‏ اى در بررسى اصالت «خطبه‏ البيان»

خطبة البيان به اميرمؤمنان حضرت على‏بن ابى‏طالب عليه ‏السلام منسوب است در اين خطبه، عباراتى نظير «أنا خالق السموات» و ...

روش‏ شناسي علامه محمّد تقي شوشتري در نقد احاديث ساختگي

در نوشتار حاضر با بررسى و تحليل آراى علامه شوشترى در نقد احاديث موضوع ـ كه در باب دوم كتاب ...

ملاک‌هاي قدما در ارزيابي و نقد حديث در آيينه فهرست‌هاي رجالي

بازشناسي ملاک‌هاي قدما در نقد و ارزيابي حديث، در گرو کند و کاو دقيق و موشكافانه منابع حديثي و رجالي ...

نگاهي به اخبار « إن الأرض علي الحوت »

در اين دفتر از ميراث ، رساله اى از حكيم ملا على نورى در شرح حديث «إنّ الأرضَ عَلَى الحوت» ...

ويژگيهاي مشترک نقد حديث نزد محققان مسلمان و غربي

نويسنده در اين نوشتار ، به مبحث نقد حديث پرداخته و آن را از ديدگاه محققان اسلامى و خاورشناسان مورد ...

پژوهشي در روايات فُطرس ملَك

داستان فرشته اى به نام فطرس و كوتاهى او در انجام فرمانى از فرمان هاى الهى و افتادن بال هايش ...

نقد مقاله «زن در روايات...»

در بيست و هفتمين شماره از مجله علوم حديث، مقاله اى با عنوان «زن در روايات حضرت عبدالعظيم حسنى(ع)» منتشر ...

نقد محتوايي حديث

حديث, مانند قرآن مجيد, محترم است. هر دو وحى اند, با اين تفاوت كه قرآن, (بلفظه و معناه) وحى است; ...

مقايسه اجمالي « الموضوعات » ابن جوزي با « اللئالي » سيوطي

كتاب هاى الموضوعات ابن جوزى و اللئالى المصنوعة فى الأحاديث الموضوعةى سيوطى, به طورى كه از نام آنها هم پيداست, ...

بحثی در باره «أ تكون الخلافة بالصحابة و القرابة»

حكمت ۱۹۰ نهج البلاغه, دو گونه نقل شده است. در چاپ محمد عبده و صبحى صالح اين گونه آمده است: ۰.وا ...

نقدي بر حديث « اصحابي كالنجوم »

علوم حديث 1 ، عباس جلالى ، معناى لغوى «اصحاب»:، معناى اصطلاحى «صحابى» و ....

مبانی و روش های نقد متن حدیث از دیدگاه اندیشوران شیعه

این نوشته نشان می دهد که علمای شیعه با چه روش و مبنایی به نقد متن احادیث می پردازند.