2718

الحَثُّ عَلَى الصَّفحِ الجَميلِ

الكتاب :

وَ ما خَلَقْنا السَّماواتِ وَ الْأرْضَ وَ ما بَيْنَهُما إلاَّ بِالْحَقِّ وَ إنَّ السَّاعَةَ لاَتِيَةٌ فَاصْفَحِ الصَّفْحَ الْجَمِيلَ» . ^۱

الحديث :

۱۳۳۲۲.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :ما عَفا عَنِ الذَّنبِ مَن قَرَّعَ بِهِ . ^۲

۱۳۳۲۳.عنه عليه السلام :التَّقريعُ أحَدُ العُقوبَتَينِ . ^۳

۱۳۳۲۴.عنه عليه السلام :كُن جَميلَ العَفوِ إذا قَدَرتَ ، عامِلاً بِالعَدلِ إذا مَلَكتَ . ^۴

۱۳۳۲۵.عنه عليه السلام :مَن لَم يُحسِنِ العَفوَ أساءَ بِالانتِقامِ . ^۵

۱۳۳۲۶.الإمامُ زينَ العابدينُ عليه السلامـ في قَولِه تَعالى :«فَاصْفَحِ الصَّفْحَ الْجَمِيلَ»ـ: العَفوُ مِن غَيرِ عِتابٍ . ^۶

۱۳۳۲۷.الإمامُ الصّادقُ عليه السلام :الصَّفحُ الجَميلُ أن لا تُعاقِبَ عَلَى الذَّنبِ . ^۷

۱۳۳۲۸.الإمامُ الرِّضا عليه السلامـ في قَولِه تَعالى :«فَاصْفَحِ الصَّفْحَ الْجَمِيلَ»ـ: عَفوٌ مِن غَيرِ عُقوبَةٍ، و لا تَعنيفٍ ، و لا عَتبٍ . ^۸

2718

ترغيب به گذشت نيكو

قرآن:

«آسمانها و زمين و آن چه را كه ميان آنهاست جز به حقّ نيافريديم. و بى ترديد قيامت فرا مى رسد. پس گذشت كن، گذشتى نيكو».

حديث:

۱۳۳۲۲.امام على عليه السلام :كسى كه به واسطه گناه كسى را سرزنش كند، گذشت نكرده است.

۱۳۳۲۳.امام على عليه السلام :سرزنش كردن، يكى از دو مجازات است.

۱۳۳۲۴.امام على عليه السلام :در زمانى كه قدرت دارى، خوش گذشت باش و در زمانى كه زمامدارى دادگر باش.

۱۳۳۲۵.امام على عليه السلام :هر كس كارِ خوبِ گذشت را انجام ندهد، كار ناپسند انتقام را مرتكب شود.

۱۳۳۲۶.امام زين العابدين عليه السلامـ درباره آيه «پس گذشت كن گذشتى نيكو ......... » ـفرمود : مقصود، گذشت بدون سرزنش است.

۱۳۳۲۷.امام صادق عليه السلام :گذشت نيكو، اين است كه بر گناه و خطا كيفر نكنى.

۱۳۳۲۸.امام رضا عليه السلامـ درباره آيه : «پس گذشت كن گذشتى نيكو» ـفرمود : مقصود، گذشت بدون كيفر دادن و نكوهش و سرزنش است.

۱۳۳۱۶.عنه عليه السلامـ مِن كَلامِهِ قَبلَ شَهادَتِهِ ـ: إن أبقَ فأنا وَلِيُّ دَمي ، و إن أفنَ فالفَناءُ مِيعادي ، و إن أعفُ فَالعَفوُ لي قُربَةٌ ، و هُوَ لَكُم حَسَنَةٌ ، فَاعفوا أ لا تُحِبّونَ أن يَغفِرَ اللّهُ لَكُم؟ ! ^۱

۱۳۳۱۷.الإمامُ الباقرُ عليه السلام :النَّدامَةُ عَلَى العَفوِ أفضَلُ و أيسَرُ مِنَ النَّدامَةِ عَلَى العُقوبَةِ . ^۲

۱۳۳۱۸.الإمامُ الصّادقُ عليه السلام :ثَلاثٌ مِن مَكارِمِ الدّنيا و الآخِرَةِ : تَعفو عَمَّن ظَلَمَكَ ، و تَصِلُ مَن قَطَعَكَ ، و تَحلِمُ إذا جُهِلَ عَلَيكَ . ^۳

۱۳۳۱۹.عنه عليه السلام :إنّا أهلُ بَيتٍ مُرُوَّتُنا العَفوُ عَمَّن ظَلَمَنا . ^۴

۱۳۳۲۰.عنه عليه السلام :ما أقبَحَ الانتِقامَ بِأهلِ الأقدارِ ! ^۵

۱۳۳۲۱.الإمامُ الرِّضا عليه السلام :ما التَقَت فِئَتانِ قَطُّ إلاّ نُصِرَ أعظَمُهُما عَفوا . ^۶

(انظر) السبّ : باب 1726 حديث 8420.

۱۳۳۱۶.امام على عليه السلامـ در سخنان پيش از شهادتش ـفرمود : اگر زنده ماندم كه صاحب اختيار خون خودم هستم و اگر رفتم، مرگ وعده گاه من است؛ اگر من [زنده بمانم و قاتلم را] ببخشم اين گذشت براى من مايه تقرّب است و [اگر رفتم و شما او را بخشيديد] اين بخشش براى شما ثواب و نيكى است. پس، گذشت كنيد. آيا دوست نداريد كه خدا شما را ببخشايد؟

۱۳۳۱۷.امام باقر عليه السلام :پشيمانى از گذشت، برتر و آسانتر از پشيمانى حاصل از كيفر دادن است. ^۷

۱۳۳۱۸.امام صادق عليه السلام :سه چيز از خصلتهاى ارزشمند دنيا و آخرت است: گذشت از كسى كه به تو ستم كرده است، پيوستن به كسى كه از تو بريده است و بردبارى ورزيدن هر گاه نسبت به تو رفتار جاهلانه اى شود.

۱۳۳۱۹.امام صادق عليه السلام :ما خاندانى هستيم كه جوانمردى و مرّوت ما، گذشتِ از كسى است كه به ما ستم كرده است.

۱۳۳۲۰.امام صادق عليه السلام :چه زشت است انتقامگيرىِ قدرتمندان.

۱۳۳۲۱.امام رضا عليه السلام :هرگز دو گروه با هم روياروى نشدند مگر اين كه با گذشت ترين آنها پيروز شد.