2597

كانَ اللّهُ و لَم يَكُن مَعَهُ شَيءٌ

۱۲۵۶۹.رسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آلهـ من دُعاءٍ عَلَّمَهُ عَلِيّا عليه السلام ـ: لا إلهَ إلاّ أنتَ ، كُنتَ إذ لَم تَكُنْ سَماءٌ مَبنِيَّةٌ ، و لا أرضٌ مَدحِيَّةٌ ، و لا شَمسٌ مُضيئَةٌ ، و لا لَيلٌ مُظلِمٌ ، و لا نَهارٌ مُضيءٌ ، و لا بَحرٌ لُجِّيٌّ ، و لا جَبَلٌ راسٍ ، و لا نَجمٌ سارٍ ......... كُنتَ قَبلَ كُلِّ شَيءٍ ، و كوَّنتَ كُلَّ شَيءٍ ، و قَدَرتَ عَلى كُلِّ شَيءٍ ، و ابتَدَعتَ كُلَّ شَيءٍ . ^۱

۱۲۵۷۰.الإمامُ الباقرُ عليه السلام :إنَّ اللّهَ تَبارَكَ و تَعالى كانَ و لا شَيءَ غَيرُهُ ، نورا لا ظَلامَ فيهِ ، و صادِقا لا كِذبَ فيهِ ، و عالِما لا جَهلَ فيهِ، و حَيّا لا مَوتَ فيهِ ، و كذلِكَ هُوَ اليَومُ ، و كذلِكَ لا يَزالُ أبَدا . ^۲

۱۲۵۷۱.الكافي عن زرارةَ :قلتُ لأبي جَعفرٍ عليه السلام : أ كانَ اللّهُ و لا شَيءَ ؟ قال : نَعَم كانَ و لا شَيءَ . قُلتُ : فأينَ كانَ يَكونُ ؟ قالَ : و كانَ مُتَّكِئا فاستَوى جالِسا و قالَ : أحَلْتَ يا زُرارَةُ ! و سَألتَ عَنِ المَكانِ إذ لا مَكانَ . ^۳

2597

خدا بود و چيزى با او نبود

۱۲۵۶۹.پيامبر خدا صلى الله عليه و آلهـ در دعايى كه به على عليه السلام آموخت ـگفت : خدايى جز تو نيست. تو بودى آن گاه كه نه آسمانِ برافراشته اى بود و نه زمينِ گسترده اى و نه خورشيدِ تابنده اى و نه شبِ تارى و نه روزِ روشنى و نه درياىِ ژرفى و نه كوهِ سر به فلك كشيده اى و نه اختر سيّارى ......... پيش از هر چيز تو بوده اى و همه چيز را تو هستى بخشيده اى و بر هر چيز توانايى و هر چيزى را تو پديد آورده اى.

۱۲۵۷۰.امام باقر عليه السلام :خداوند تبارك و تعالى بود و چيزى جز او نبود، نورى بود تهى از تاريكى، راستگو بود و دروغ در او راه نداشت، دانا بود و نادانى همراهش نبود، زنده بود و مرگ با او نبود؛ هم اينك نيز چنين است و همواره چنين خواهد بود.

۱۲۵۷۱.الكافىـ به نقل از زراره ـ: از امام باقر عليه السلام سؤال كردم آيا خدا بود و چيزى [ديگر ]نبود؟ حضرت فرمود : آرى، او بود و هيچ چيز ديگر نبود. عرض كردم: پس، كجا بود؟ حضرت كه تكيه كرده بود راست نشست و فرمود: سخنى محال (نادرست) گفتى و از جا و مكان پرسيدى، آن گاه كه مكان نبود.

۱۲۵۶۵.عنه عليه السلام :لا تَصحَبُهُ الأوقاتُ ، و لا تَرفِدُهُ الأدَواتُ ، سَبَقَ الأوقاتَ كَونُهُ ، و العَدَمَ وُجودُهُ ، و الابتِداءَ أزَلُهُ ......... مَنَعَتْها «مُنذُ» القِدمَةَ ، و حَمَتْها «قَد» الأزلِيَّةَ . ^۱

۱۲۵۶۶.الإمامُ الصّادقُ عليه السلامـ لَمّا سُئلَ عَن تَفسيرِ «الآخِرِ» في قَولِهِ تَعالى:«هُوَ الأوَّلُ و الآخِرُ»^۲ـ: إنَّهُ لَيسَ شَيءٌ إلاّ يَبيدُ ، أو يَتغَيّرُ ، أو يَدخُلُهُ الغِيَرُ و الزَّوالُ ، أو يَنتَقِلُ مِن لَونٍ إلى لَونٍ ، و مِن هَيئَةٍ إلى هَيئَةٍ ، و من صِفَةٍ إلى صِفَةٍ ، و مِن زِيادَةٍ إلى نُقصانٍ ، و مِن نُقصانٍ إلى زِيادَةٍ، إلاّ رَبَّ العالَمينَ ؛ فإنَّهُ لَم يَزَلْ و لا يَزالُ واحِدا ، هُوَ الأوَّلُ قَبلَ كُلِّ شَيءٍ ، و هُوَ الآخِرُ عَلى ما لَم يَزَلْ . ^۳

۱۲۵۶۷.الإمامُ الرِّضا عليه السلام :ابتِداؤهُ إيّاهُم دَليلُهُم عَلى أن لا ابتِداءَ لَهُ ، لِعَجزِ كُلِّ مُبتَدَأٍ عَنِ ابتِداءِ غَيرِهِ . ^۴

۱۲۵۶۸.بحار الأنوارـ في الدُّعاءِ ـ: أوَّلِيَّتُكَ مِثلُ آخِرِيَّتِكَ ، و آخِرِيَّتُكَ مِثلُ أوَّلِيَّتِكَ . ^۵

(انظر) بحار الأنوار : 3 / 283 باب 12 .

۱۲۵۶۵.امام على عليه السلام :زمانها با او همراه نيستند و ابزارها كمك و ياريش نمى رسانند. بودنش بر زمانها پيشى دارد و هستيش بر نيستى و ازلى بودنش بر آغاز داشتن ......... ادوات و ابزارها با كلمه «از چه وقت» از مُلك بى آغازى و قِدَم خارج مى شوند و با كلمه «قد» [كه نشانگر ماضى قريب است ]از ازلى بودن محروم مى گردند.

۱۲۵۶۶.امام صادق عليه السلامـ در پاسخ به سؤال از «آخر» در آيه «اوست اوّل و آخر» ـفرمود : هيچ چيز نيست مگر اين كه نابود مى شود يا دگرگون مى گردد يا تغيير و زوال [از خارج] به او راه مى يابد يا از رنگى به رنگى و از شكلى به شكلى و از صفتى به صفتى ديگر در مى آيد و از فزونى به كاستى مى گرايد و از كاستى به فزونى، مگر پروردگار جهانيان كه هميشه بر يك حالت بوده و خواهد بود. او اوّل است و پيش از هر چيز بوده و آخر است به همان گونه كه در ازل بوده است.

۱۲۵۶۷.امام رضا عليه السلام :همين كه خداوند آفرينش خلايق را آغاز كرده دليل بر اين است كه خود او را آغازى نيست؛ زيرا هيچ آغاز شده اى [به وسيله ديگرى ]نمى تواند آغازگر غير خود باشد.

۱۲۵۶۸.بحار الأنوارـ در دعا آمده است ـ: اوّل بودن تو همانند آخر بودنت مى باشد و آخر بودنت مانند اوّل بودنت.