27
حکمت نامه لقمان

تنهاست .
امّا طَبرِسى در مجمع البيان مى گويد :
اختلف في لقمان ، فقيل : إنّه كان حكيما و لم يكن نبيّا ، عن ابن عبّاس و مجاهد و قَتادة و أكثر المفسّرين ، و قيل : إنّه كان نبيّا ، عن عكرمة و السدّي و الشعبيّ . ۱
درباره لقمان ، اختلاف است . ابن عباس و مجاهد و قَتاده و اكثر مفسّران ، برآن اند كه وى حكيم بوده و پيامبر نبوده است و از عِكرِمه و سُدّى و شَعبى نقل است كه وى پيامبر بوده است .
اهل بيت عليهم السلام با صراحت ، نبوّت لقمان را نفى كرده اند ، چنان كه از پيامبر خدا نيز نقل شده است :
حَقّا أقولُ : لَم يَكُن لُقمانُ نَبِيّا .۲حقيقتا مى گويم : لقمان ، پيامبر نبود .
گفتنى است اگر كسانى كه لقمان را پيامبر دانسته اند ، مقصودشان از نبوّت، نبوتِ اِنبايى باشد، نظريّه آنان با احاديث ، قابل جمع است .

رمز دستيابى لقمان به حكمت

مهم ترين و آموزنده ترين نكته در زندگى نامه لقمان، رمز دستيابى وى به حكمت است . به سخن ديگر، بايد به اين پرسش پاسخ گفت كه : لقمان ، چه كرد كه خداوند متعال ، او را از نعمتِ حكمت، برخوردار نمود؟ اگر اين رازْ گشوده شود، ديگران نيز مى توانند به فراخور استعداد و تلاش خود ، به نور حكمت ، دست يابند .

1.مجمع البيان : ج ۸ ص ۴۳۹ .

2.ر . ك : ص ۵۱ (نپذيرفتن داورى ميان مردم) .


حکمت نامه لقمان
26

آرامگاه

در منابع تاريخى ، از چند نقطه به عنوان مدفن لقمان ياد شده است . برخى از مورّخان ، اَيله را محلّ دفن لقمان مى دانند . برخى ديگر، آرامگاه وى را در شهر رَمله مى دانند . برخى سيّاحان نيز در گزارش سفر خود ، از زيارت قبر لقمان در شهر اسكندريه در شمال مصر خبر داده اند .
در معجم البلدان آمده است :
وفي شرقي بحيرة طبريّة قبر لقمان الحكيم و ابنه ، و له باليمن قبر ، واللّه أعلم بالصحيح منهما . ۱
در شرق درياچه طبريّه [در فلسطين] ، قبر لقمان حكيم و پسرش است و براى او در يمن هم قبرى هست وخداوند به درستى هر كدام، داناتراست.

آيا لقمان ، پيامبر بود؟

به شمارى از عالمان ، نسبت داده شده كه لقمان را پيامبر مى دانند . در تفسير الثعلبى آمده است :
اتّفق العلماء على أنّه كان حكيما و لم يكن نبيّا إلاّ عكرمة ، فإنّه قال : كان لقمان نبيّا ، تفرّد بهذا القول . ۲
علما اتفاق نظر دارند كه لقمان حكيم بوده و پيامبر نبوده است بجز عِكرِمه كه گفته است : «لقمان ، پيامبر بوده است» و او در اين نظر ،

1.معجم البلدان : ج ۴ ص ۱۹ .

2.تفسير الثعلبى : ج ۷ ص ۳۱۲ .

  • نام منبع :
    حکمت نامه لقمان
    سایر پدیدآورندگان :
    غلامعلی، مهدی؛ آریانی، جعفر
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1385
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 70585
صفحه از 328
پرینت  ارسال به