125
حکمت نامه لقمان

5 / 23

سكوت

۱۶۱.ربيع الأبرار :لقمان گفت : «اى پسرم! هر گاه مردم به نيكويىِ سخنانشان فخر نمودند ، تو به نيكويىِ سكوتت مباهات كن» .

۱۶۲.محبوب القلوب :لقمان به پسرش گفت : «اى پسرم ! سكوت را مراعات كن كه من هرگز بر سكوت پشيمان نشده ام ، و چه بسا سخن گفتم و پشيمان شدم ».

۱۶۳.أسرار البلاغة :لقمان بسيار سكوت مى كرد . چون درباره آن، مورد پرسش قرار گرفت ، پاسخ داد : «خداوند براى من، دو گوش و يك زبان قرار نداده، جز براى اين كه شنيده هايم بيش از گفته هايم باشد ».

۱۶۴.كتاب الحلم، ابن ابى الدنياـ به نقل از وَهْب بن مُنبّه ـ: در حكمت لقمان است كه به پسرش گفت : «اى پسرم ! دانش نيكوست و آن به همراه بردبارى، نيكوتر. سكوت نيكوست و آن به همراه دانايى، نيكوتر .
اى پسرم ! زبان، نيش بدن است پس بپرهيز از اين كه چيزى از زبانت در آيد كه تنت را نابود سازد يا پروردگارت را بر تو خشمگين نمايد ».

۱۶۵.خزانة الخيال :لقمان به پسرش گفت : «اى پسرم ! زبان، كليد خير و شر است. پس جز در خير، دهانت را مهر و موم كن ، همان طور كه [صندوق ]طلا و نقره را مهر و موم مى كنى ».


حکمت نامه لقمان
124

5 / 23

الصَّمتُ

۱۶۱.ربيع الأبرار عن لقمان :يا بُنَيَّ ، إذَا افتَخَرَ النّاسُ بِحُسنِ كَلامِهِم فَافتَخِر أنتَ بِحُسنِ صَمتِكَ . ۱

۱۶۲.محبوب القلوب :قالَ لُقمانُ لاِبنِهِ : يا بُنَيَّ ، عَلَيكَ بِالصَّمتِ فَما نَدِمتُ عَلَى السُّكوتِ قَطُّ ، ورُبَّما تَكَلَّمتُ فَنَدِمتُ . ۲

۱۶۳.أسرار البلاغة :كانَ لُقمانُ كَثيرَ الصَّمتِ فَسُئِلَ عَن ذلِكَ ، فَقالَ : ما جَعَلَ اللّهُ لي اُذُنَينِ ولِسانا واحِدا إلاّ لِيَكونَ ما أسمَعُهُ أكثَرَ مِمّا أتَكَلَّمُ بِهِ . ۳

۱۶۴.كتاب الحلم عن وهب بن مُنَبِّه :في حِكمَةِ لُقمانَ أنَّهُ قالَ لاِبنِهِ : يا بُنَيَّ ، العِلمُ حَسَنٌ وهُوَ مَعَ الحِلمِ أحسَنُ ، وَالصَّمتُ حَسَنٌ وهُوَ مَعَ الحِكمَةِ أحسَنُ .
يا بُنَيَّ ، إنَّ اللِّسانَ هُوَ نابُ الجَسَدِ ۴ ، فَاحذَر أن يَخرُجَ مِن لِسانِكَ ما يُهلِكُ جَسَدَكَ أو يُسخِطُ عَلَيكَ رَبَّكَ . ۵

۱۶۵.خزانة الخيال :قالَ لُقمانُ لاِبنِهِ : أي بُنَيَّ ، إنَّ اللِّسانَ مِفتاحٌ لِلخَيرِ وَالشَّرِّ فَاختِم عَلى فيكَ ، إلاّ مِن خَيرٍ كَما تَختِمُ عَلى ذَهَبِكَ وفِضَّتِكَ . ۶

1.ربيع الأبرار : ج ۱ ص ۷۸۲ .

2.محبوب القلوب : ج ۱ ص ۲۰۴ .

3.أسرار البلاغة : ص ۳۲۳ .

4.في كتاب العقل وفضله لابن أبي الدنيا : «باب الحسد» وهو الأنسب . انظر ح ۲۱۳ .

5.الحلم لابن أبي الدنيا : ص ۶۳ ح ۹۵ .

6.خزانة الخيال : ص ۵۶۸ .

  • نام منبع :
    حکمت نامه لقمان
    سایر پدیدآورندگان :
    غلامعلی، مهدی؛ آریانی، جعفر
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1385
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 70652
صفحه از 328
پرینت  ارسال به