287
امامزادگان و زيارتگاه های شهر ری

در زمان سابق كه پياده روى و طىّ مسافت با چارپايان مى كردند ، براى زيارت جوانمرد قصّاب از دروازه غار تهران به على آباد رفته ، جادّه خاكى را ـ كه به جنوب مى رفت ـ مى پيمودند و پس از طىّ چند كيلومتر ، پيش از آنكه به اراضى بى بى زبيده برسند ، در كنار نهر آبى بزرگ از پلى گذشته ، به بقعه جوانمرد قصّاب داخل مى شدند .
اكنون هم اين جاده به صورت فرعى موجود و برقرار است ، ولى راه عمومى و عملى براى رسيدن به جوانمرد قصّاب ، خواه با اتومبيل و خواه پياده ، به شرح بالا از جادّه اسفالته تهران به شهر رى است ، كه از ايستگاه منصورآباد يا ايستگاه مقابل خيابان كارخانه سيمان از جاده اسفالته خارج گشته ، به طرف مغرب بروند و پس از طىّ قريب يك كيلومتر در امتداد خط آهن مذكور در فوق كمى رو به شمال برگردند و در كنار نهر آب روان داخل بقعه جوانمرد قصّاب شوند .
نهر آب مزبور دنباله نهرى است كه آب رودخانه فيروزآباد از مغرب شهر تهران در آن جارى است و در نزديك بقعه جوانمرد از اراضى على آباد به اراضى منصور آباد مى رسد . باغچه باصفا و دلنشينى كه بقعه جوانمرد در آن واقع است ، جزء اراضى منصور آباد حساب مى شود .
بناى بقعه به صورت چهار ضلعى بوده ، طول و عرض داخل آن هر طرف قريب شش متر است و در وسط آن سكّوى مستطيلى به ارتفاع يك متر و طول دو متر و عرض يك متر قرار دارد كه نرده آهنى بر چهار طرف بالاى سكّو و لوحه سنگى در وسط آن نصب نموده اند .
بر روى لوحه سنگى مزبور ، دو بيت به خطّ نستعليق برجسته نگاشته شده است كه تنها مصراع اوّل آن و برخى كلمات سه مصراع ديگر به زحمت تشخيص داده مى شود و بيش از اين قابل خواندن نيست لكن خوشبختانه در ضمن يادداشتهاى بسيار مفيد پراكنده آقاى دكتر حسين مفتاح دو بيت مزبور را درج افتاده است كه به خطّ نستعليق درشت به وسيله يكى از علاقه مندان در حدود پنجاه شصت سال پيش


امامزادگان و زيارتگاه های شهر ری
286

از گناه او درگذشته ، نيمه دستش را به جاى خود گذارده ، با آب دهان مبارك روى زخم را تر نمودند ، بلافاصله از روز اول بهتر شد و به علاوه به مقاماتى كه در روايت اول ذكر شد نايل گرديد . ۱
گذشته از اين حكايات عاميانه كه زمان حيات جوانمرد قصّاب را دوران خلافت امير مؤمنان مى داند ، در نزهة القلوب ، (مربوط به قرن هشتم) آمده است:
و در رى اهل بيت بسيار مدفون اند و از اكابر و اوليا آسوده اند ، چون ابراهيم خواص و كسايى (سابع قراء سبعه) و محمّد بن الحسن الفقيه و هشام و شيخ جمال الدين ابوالفتوح و جوانمرد قصّاب . ۲
معلوم مى شود كه در سنه 740 جوانمرد قصّاب را مى شناخته اند و از اكابر يا اوليا محسوب مى شده است . ۳
همان گونه كه گفته شد ، در باب احوال جوانمرد قصّاب هيچ گونه ذكرى در منابعى كه نگارنده بدانها دسترسى داشت ، به نظر نرسيد . ظاهرا در آن حدود كه بقعه جوانمرد افتاده ، به عهد آبادانى رى سنيّان مقيم بوده اند ، و دروازه بليسان آنجا واقع بوده و بازار و محلت بليسان از آن حدود آغاز مى شده و آن نقطه را سرفليسان مى گفته اند .
در كتاب النقض سرفليسان به سنيان و باقى آن به شيعيان نسبت داده شده است و در باب سرفليسان آمده است :
مناقب خوانان در قطب روده و برشته نرمه و سرفليسان و مسجد عتيق همان خوانند كه به دروازه مهران و مصلحگاه ... . ۴
درباره بناى بقعه جوانمرد قصّاب بايد گفت كه در اراضى منصور آباد به فاصله تقريبى يك كيلومترى مغرب جادّه تهران به شهر رى و به مسافت كمى در شمال خطّ آهن فرعى ـ كه كارخانه هاى سيمان و گليسرين را به خطّ آهن شمال متّصل مى سازد ـ بقعه و زيارتگاهى به نام جوانمرد قصّاب وجود دارد .

1.يادداشتهاى قزوينى ، ج ۲ ، ص ۱۸۷ ـ ۱۸۲ .

2.نزهة القلوب ، ص ۵۴ .

3.يادداشتهاى قزوينى ، ج ۲ ، ص ۱۸۴ .

4.النقض ، ص ۴۱ .

  • نام منبع :
    امامزادگان و زيارتگاه های شهر ری
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1382
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 176127
صفحه از 336
پرینت  ارسال به