راويان حديث ، گفته اند : چون شتر به راه افتاد ، امام عليه السلام با صداى بلند به ما فرمود :
بِشُروطِها ، وَ أنا مِنْ شُروطِها .^۱امّا اين ، شرط هايى دارد و من ، از شرط هاى آن هستم.
بنا بر اين ، شرطِ اتمام كلمه توحيد ، ولايتِ اهل بيت عليهم السلام است. پيامبر صلى الله عليه و آله ، دوستى اهل بيت عليهم السلام ، را سبب كمال دين دانسته و فرموده است :
حُبُّ أهلِ بَيتِي وَ ذُرِّيَّتِي اِسْتِكمالُ الدِّينِ .^۲دوست داشتن اهل بيت من و فرزندانم ، كمال دين است.
بدين سان ، با ولايت اهل بيت عليهم السلام ، دين اسلام ، كامل و نعمت خداوند متعال بر امّت اسلامى ، تمام مى شود و «عَظُمَتِ النِّعْمَة» ، يعنى : نعمت عظيم مى گردد :
«الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِى وَرَضِيتُ لَكُمُ الْاءِسْلَـمَ دِينًا .^۳امروز ، دين شما را برايتان ، كامل و نعمت خود را بر شما ، تمام كردم و اسلام را براى شما [به عنوان] آيين برگزيدم» .
اين آيه كه در آخرين سال زندگانى پيامبر صلى الله عليه و آله نازل شد ، رمزِ تداومِ دينِ كامل را بيان فرموده است ؛ زيرا پيش از آن ، تمامِ احكام فردى و اجتماعى ، بيان شده بود و حتّى فريضه حج ، در همان سال ، به وسيله پيامبر صلى الله عليه و آله به انجام رسيد . بنا بر اين ، در روز غدير خم ، اين آيه ، ابلاغ شد تا دينِ كامل ، از دينِ ناقص ، باز شناسانده شود. محبّت اهل بيت عليهم السلام بزرگ شمارىِ نعمتى است كه خداوند براى تداومِ اسلام كامل ، عطا فرمود.

4 . اتّحاد امّت اسلامى

رمز عزّت ، عظمت و بزرگى امّت اسلامى ، وحدت كلمه است . شرايط سياسى ـ

آن را از روى اخلاص بگويد». گفت : اخلاص آن چيست ؟ فرمود :
العَمَلُ بِما بُعثِتُ بِهِ في حَقِّهِ وَ حُبُّ أهلِ بَيتي .عمل كردن به آنچه براى آن ، فرستاده شده ام و دوست داشتن اهل بيت من .
گفت : دوست داشتن اهل بيت تو ، از حقوق اين كلمه است ؟
فرمود :
أَجَلْ ، إنَّ حُبَّهُم لَأَعظَمُ حَقِّها .^۱آرى ! دوست داشتن آنان ، بزرگ ترين حقّ آن است .
همچنين ، از امام على عليه السلام روايت شده كه فرمود :
إنّي وَ ذُرِّيَّتِي من شُرُوطِها .^۲من و فرزندانم ، از جمله شرط هاى آن هستيم.
امام رضا عليه السلام ، در سفر به خراسان ، در شهر نيشابور ، حديثى را به يادگار نهاد كه به حديث «سلسلة الذهب» ^۳ مشهور شده است. امام رضا عليه السلام ، در كجاوه ^۴ نشسته بود كه راويان حديث ، گِردش را گرفتند و از امام عليه السلام ، حديثى را به يادگار خواستند. امام عليه السلام ، سر از كجاوه بيرون آورد و پس از نام بردن از پدران بزرگوارش ، از امير مؤمنان عليه السلام نقل كرد كه فرمود :
از پيامبر خدا صلى الله عليه و آله شنيدم كه فرمود : از جبرئيل عليه السلام شنيدم كه فرمود : از خداوند عز و جلشنيدم كه فرمود :
لا إلهَ إلّا اللّهُ حِصْنى ، فَمَن دَخَلَ حِصْنى أمِنَ مِنْ عَذابى .لا إله إلّا اللّه ، دژ من است و هر كس وارد دژ من شود ، از عذابم در امان است.