15
تفسير قرآن ناطق

پيامبر صلى الله عليه و آله ، قبر مادرش را زيارت كرد و گريست و اطرافيانش را نيز گريانْد .... سپس فرمود : «قبرها را زيارت كنيد كه به ياد آورنده مرگ اند» .
و در گزارش ديگرى آمده است :
كانَ رَسولُ اللّهِ كُلَّما كانَ لَيلَتُها (عائِشَةَ) مِن رَسولِ اللّهِ صلى الله عليه و آله يَخْرُجُ مِن آخِرِ اللَّيلِ إلَى البَقيعِ فَيَقُول : السَّلامُ عَلَيكُمْ دارَ قَومٍ مُؤمِنينَ وَآتاكُم ما تُوعَدونَ غَدا مُؤَجِّلُون وَ إنّا إن شاءَ اللّهُ بِكُم لاحِقُونَ! اللّهُمَ اغْفِرْ لِأَهلِ بَقيعِ الغَرقَدِ ! 1 پيامبر خدا صلى الله عليه و آله ، در آن شب هايى كه نوبت [حضور ايشان در خانه] عايشه بود ، در اواخر شب ، از خانه خارج مى شد و به بقيع مى رفت و [رو به قبرستان] مى فرمود : «سلام بر شما ، گروه مؤمنان! آنچه بِدان وعده داده شديد ، در فردايى تعيين شده ، به شما داده شد . ما هم ، به خواست خدا ، به شما خواهيم پيوست . خداوندا! اهل بقيع غَرقَد 2 را بيامرز» .
همچنين ، گزارش شده كه امام على عليه السلام نيز در بازگشت از جنگ صفّين ، هنگام نزديك شدن به گورستان كوفه ، خطاب به اهل قبور فرمود :
يا أَهْلَ الدِّيارِ المُوحِشَةِ ، وَ المَحالِّ المُقفِرَةِ ، وَ القُبورِ المُظْلِمَةِ ! يا أَهْلَ التُّربَةِ ، يا أَهلَ الغُربَةِ ، يا أَهلَ الوَحدَةِ ، يا أَهلَ الوَحشَةِ ! أَنْتُمْ لَنا فَرَطٌ سابِقٌ ، و نَحنُ لَكُم تَبَعٌ لاحِقٌ ، أَمّا الدُّورُ فَقَد سُكِنَت ، وَ أَمّا الأَزواجُ فَقَد نُكِحَت، وَ أَمَّا الْأَموالُ فَقَد قُسِمَت . هَذا خَبَرُ ما عِندَنا فَما خَبَرُ ما عِندَكُم؟ 3 اى خفتگان خانه هاى تنهايى ، جاهاى خشك و خالى ، و گورهاى ظلمانى! اى خاك نشينان ، اى ساكنان ديار غربت ، اى تنهايان ، اى بى همدمان! شما پيشروان ماييد كه جلوتر از ما رفتيد و ما نيز در پىِ شما آمده ، به شما خواهيم پيوست . [بدانيد كه ]در خانه هاى شما ، كسانِ ديگرى جاى گرفته اند و همسرانتان ، شوهر كرده اند و اموالتان ،

1.صحيح مسلم ، ج ۲ ، ص ۶۶۹ ، ح ۱۰۲ . نيز ، ر . ك : سنن النسائى ، ج ۴ ، ص ۹۳ ؛ السنن الكبرى ، ج ۴ ، ص ۱۳۲ ، ح ۷۲۱۰ .

2.بقيعِ غَرقَد (ريشه ديوْخار) ، نام اوّليه گورستان بقيع بود كه به خاطر رويش خاربُن هاى غَرقَد (ديوْخار) در آن ، بر آن ، اطلاق مى شد و اندك اندك ، نام خاربُن افتاد و بقيع (به معناى : ريشه) باقى ماند (ر . ك : لغت نامه دهخدا ، ذيل «بقيع» و «بقيع غرقد») .

3.نهج البلاغة ، حكمت ۱۳۰ .


تفسير قرآن ناطق
14

مورد تأكيد قرار گرفته است . ۱

زيارت اموات

از نظر اسلام ، انسان ، پس از مرگ نيز داراى حيات برزخى است . از اين رو ، زيارت اموات ، ديدار با بدن هاى پوسيده و بى جان نيست ؛ بلكه زيارت ارواحى است كه در عالم برزخ ، زندگى مى كنند و از آن كه ديدارشان كنيم ، شاد مى گردند و ارتباط با آنان ، براى ما عبرت آموز و در زندگى مادّى و معنوى ما ، مفيد و مؤثّر است . برترين شاگرد مكتب خاتم الأنبيا ، امام على عليه السلام ، در حديثى ، در باره برخى از آثار و بركات زيارت مُردگان ، چنين مى فرمايد :
زُورُوا مَوتاكُم فَإِنَّهُم يَفرَحُونَ بِزِيارَتِكُم ، وَ ليَطلُبِ الرَّجُلُ حاجَتَهُ عندَ قَبرِ أَبيهِ وَ اُمِّهِ بَعدَ ما يَدعُو لَهُما .۲مُردگان خود را زيارت كنيد ؛ زيرا آنان از ديدار شما خوش حال مى شوند . انسان ، حاجت خود را بايد در كنار قبر پدر و مادرش و پس از آن كه براى آنها دعا كرد ، [از خدا] بخواهد .
سيره پيامبر خدا صلى الله عليه و آله ۳ نيز گواهى بر اهمّيت زيارت اموات و تشويق به اين سنّت مفيد و سازنده است . در صحيح مسلم ، آمده است :
زارَ النَبِيُ قَبرَ اُمِّهِ فَبَكى وَ أبكَى مَن حَولَهُ .... فَقالَ : فَزُورُوا القُبورَ ، فَإنَّها تُذَكِّرُ المَوتَ .۴

1.ر . ك : ميزان الحكمة ، ج ۴ ، ص ۲۰۱۳ ، باب ۱۸۲ «الرّحم ؛ خويشاوندى» .

2.الخصال : ص ۶۱۸ ، ح ۱۰ .

3.رواياتى كه دلالت بر جواز و استحباب زيارت قبور دارند ، در منابع اهل سنّت ، فراوان است . براى نمونه ، ر .ك : صحيح مسلم ، ج ۲ ، ص ۶۷۱ ، ح ۱۰۵ ـ ۱۰۷ ؛ سنن أبى داوود ، ج ۳ ، ص ۲۱۸ ، ح ۳۲۳۴ ؛ سنن ابن ماجة ، ج ۱ ، ص ۵۰۰ ، ح ۱۵۷۰ و ص ۵۰۱ ، ح ۱۵۷۱، السنن الكبرى ، ج ۴ ، ص ۱۳۱ ، ح ۷۲۰۷ ، بر پايه اين روايات معتبر ، اهل سنّت نيز ، مانند پيروان اهل بيت عليهم السلام ، معتقد به استحباب زيارت قبورند و تنها جريان وهّابيت است كه با شبهه هاى واهى ، زيارت قبور را زير سؤال مى برند .

4.صحيح مسلم ، ج ۲ ، ص ۶۷۱ ، ح ۱۰۸ . نيز ، ر . ك : مسند ابن حنبل ، ج ۳ ، ص ۴۴۴ ، ح ۹۶۹۴ ؛ سنن ابى داوود ، ج ۳ ، ص ۲۱۸ ، ح ۳۲۳۴ ؛ سنن ابن ماجة ، ج ۱ ، ص ۵۰۱ ، ح ۱۵۷۲ ؛ المستدرك على الصحيحين ، ج ۱ ، ص ۵۳۱ ، ح ۱۳۹۰ .

  • نام منبع :
    تفسير قرآن ناطق
    المساعدون :
    غلامعلي، احمد
    المجلدات :
    1
    الناشر :
    دارالحدیث للطباعة و النشر
    مکان النشر :
    قم المقدسة
    تاریخ النشر :
    1429 ق/1387 ش
    الطبعة :
    الاولي
عدد المشاهدين : 107479
الصفحه من 684
طباعه  ارسل الي