يادداشتی در مورد لیسیدن انگشتان و ظرف غذا

در شمارى از احاديث ، استفاده كامل از آنچه در ظرف غذا يا در انگشتان باقى مانده است ، با تعبيراتى مانند : «لعق القصعة (ليسيدن كاسه)» ، «لعق الصحفة (ليسيدن بشقاب)» و «لعق الأصابع (ليسيدن انگشتان)» مورد توصيه و تأكيد قرار گرفته است . در اين باره دو نكته قابل توجّه است :
۱ . تأكيد بر مصرف باقى مانده موادّ خوراكى تا اين حد ، در جهت ايجاد فرهنگ «مبارزه با اسراف» و با هدف استكبارستيزى و تقويت «خودكفايى اقتصادى» است . بديهى است خانواده اى كه تا اين حد به صرفه جويى عادت دارد ، هيچ چيزِ قابل مصرفى را هدر نمى دهد و اگر مردم با اين فرهنگ تربيت شوند ، كشورى كه خودكفا نيست ـ مانند كشور ما ـ تا اين حد ، ضايعات موادّ غذايى (بخصوص نان) نخواهد داشت .
۲ . ليسيدن انگشتان و ظرف غذا موضوعيت ندارد ؛ بلكه هدف ، مصرف كردن همه موادّ غذايىِ موجود در آنهاست . بنا بر اين ، ممكن است اين هدف ، از راه ديگرى هم تحقّق پيدا كند . گذشته از اين ، در عصر حاضر كه فرهنگ غذا خوردن با دست ، منسوخ شده است ، ليسيدن انگشتان ، بى معناست و اين توصيه ، با خوردن همه موادّ غذايى باقى مانده در قاشق ، انجام مى گيرد ، مگر آن كه احتمال بدهيم كه خوردن غذا با دست ـ چنان كه گفته شده است ـ از نظر بهداشتى ، سودمند باشد .