فضايل و كمالات الگو قوى باشد، وابستگى روحى پيرو به او و الگوپذيرى از او كاملتر خواهد بود. از اينرو، پيامبر صلى الله عليه و آله وسلمو ائمّه عليهم السلام خود، تأكيد و اهتمام فراوان بر ضرورت شناسايى امام راستين و معرّفى جانشينان پس از خود و نيز معرّفى مقام امامت و فضائل و كمالات امام داشتهاند.
7ـ 5) اين معرّفيها بخشى از هدايت مردم به صراط حق است؛ زيرا بخشى از وظايف هدايتى رهبران معصوم، معرّفى الگوهاى حسنه بعدى به مردمان است تا الگوى عملى براى حقجويان قرار گيرند. از اينرو، چنين معرّفيهايى، معرّفى عَلَمهاى تقوى و منارههاى هدايت است. در حديثى امام صادق عليه السلام به نقل از پيامبر صلى الله عليه و آله وسلمفرمودند:
من مات و لا يعرف إمامه، مات ميتة جاهليّة. (۳۳: ج ۲، ص ۱۹، ح ۶)هر كس بميرد در حالى كه امام خويش را نمىشناسد، به مرگ جاهليّت مرده است.
در روايت، در توصيف امامان عليهم السلام نيز از اوصاف بلندى ياد شده است. در اين ميان، ادعيه و زيارتنامههاى مأثور امامان عليهم السلام هر يك كلاس درس و مدرسه تعليم و تربيت براى معرفت فضائل و كمالات اين بزرگواران است. در زيارتنامههايى چون زيارت جامعه كبيره، زيارت امام حسين عليه السلام در روز عاشورا و زيارت امام رضا عليه السلام يا حضرت بقيهاللّه عجّلاللّهتعالى فرجه، اوصاف امام معصوم به هنگام سلام دادن ارائه مىگردد و به ذكر اسم بسنده نمىشود تا مرتبت شخص مزور براى زائر روشن گردد و اوصاف، اعمال و اقوال او را الگوى خود قرار دهد. هدف اين است كه زائر همانند محبوب خود، براى اعلاى كلمه توحيد، اقامه نماز، اداى زكات، احياى امر به معروف و نهى از منكر، تلاوت كتاب خدا و... فداكارى كند و به كمال وجودى خود برسد.
در واقع، اين ادعيه و زيارتنامههاى مأثور، تماشاگه فضائل و كمالات ائمّه عليهم السلام براى تأسّى به ايشان به منظور نيل به تعالى و تكامل است. تصوّر اين فضائل و كمالات، كافى است كه انسان، آن ذوات مقدّسه را در هدايت الاهى، اسوه