كتاب گرانقدر «الصافي في شرح أصول الكافي» نوشته مرحوم ملّا خليل غازى قزوينى (1001ـ1089 ق) يكى از بهترين شرحهايى است كه به زبان فارسى، بر اصول كافى نوشته شده است. روش مرحوم قزوينى در شرح، به اين صورت است كه ابتدا متن حديث را تحت عنوان «اصل» آورده و سپس تجزيه و تركيب لغات و توضيح بعضى از كلمات روايت را كه لازم است، به عنوان «شرح» ذكر كرده و بعد از آن، با عنوان «يعنى» روايت را به زبان فارسى ترجمه نموده است. اين پاياننامه، تصحيح نسخه خطّى شرح كتاب ايمان و كفر را از باب 113 تا باب 165 در بر مىگيرد. مقدّمه اين مكتوب، تحقيقى است پيرامون شرحهايى كه بر كتاب كافى نوشته شده است همراه با توضيحاتى پيرامون خصوصيّات آنها.
محلّ نگهدارى و شماره بازيابى: سازمان اسناد و كتابخانه ملّى ايران؛ 51-12041، كتابخانه پژوهشگاه اطّلاعات و مدارك علمى ايران؛ 31922، كتابخانه مركزى دانشگاه قم، بخش پاياننامههاى فلسفه و كلام اسلامى؛ 38.
7. تصحيح و تعليق «الصافي فى شرح أصول الكافي» شرح و ترجمه كتاب ايمان و كفر اصول كافى (فارسى)؛ محمود صمدى؛ كارشناسى ارشد فلسفه و كلام اسلامى؛ دانشگاه قم، دانشكده علوم انسانى، 1377.
اين پاياننامه تصحيح نسخه خطّى چند باب از شرح و ترجمه كتاب ايمان و كفر اصول كافى است كه توسّط مرحوم ملّا خليل قزوينى در سال 1068 هجرى نوشته شده است. ايشان در شرح و ترجمه، به احاديث قبل و بعد با ذكر دقيق شماره باب و حديث، ارجاعاتى مىدهند و همچنين به كتبى نظير شرح المقاصد، الحجّة للقرّاء السبعة و ... ارجاع دادهاند كه دلالت بر مطالعه وسيع و احاطه علمى ايشان دارد. شرح و ترجمه ايشان روان و قابل استفاده عموم مردم مىباشد و مىتوان ادّعا كرد تاكنون شرح و ترجمهاى به اين سبك و تفصيل، به فارسى چاپ نشده است.
محلّ نگهدارى و شماره بازيابى: كتابخانه پژوهشگاه اطّلاعات و مدارك علمى