ما شاهدان خدا بر مردم و حجّتهاى او در زمين هستيم. ۱
تحقيق مطلب آن كه درجات بالا و خيره كننده حقيقت نور قرآن، اختصاص به محمد و آل عليهم السلام دارد. و ساير مردم با تمسّك به آن دو [«قرآن و «محمد و آل عليهم السلام »] به اذن اللّه مىتوانند نور هدايت قرآن را شهود كنند، تا برسد به پايينترين درجات كه فرد مشاهد، حق بودن قرآن را درمىيابد، امّا ايمان نمىآورد و پيروى نمىكند، كه در اين صورت، حجّت خدا بر او كامل و (نعوذ باللّه) كلمه عذاب بر او محقق مىشود. [حقّ عليه كلمة العذاب... (زمر، 19)]
ب ـ در راستاى همين وصف «الهُدى» ـ يا نورالهدى ـ تعابير و تشبيههاى زيبا و ژرف ديگرى، در فقرات بعدى دعا آمده است كه به برخى از آنها اشاره مىگردد: ۲
1 ـ قرآن بامداد (صباح) روشن است (ش 62)، كه در پرتو آن راه مىيابند (ش 63) و از درخشش روشنگرى آن پيروى مىكنند (ش 64): «...يهتدى بضوء صباحه و يقتدى ۳ بتبلّج إسفاره».
2ـ قرآن چراغ روشن (مصباح) است (ش 65)؛ كه از آن نور مىگيرند، بلكه به واسطه آن چراغهاى ديگر افروخته ـ و يا جستجو ـ مىشود (ش 65 مكرر): «و اجعنا ممن... يسصبح لمصباحه».
3 ـ هدايت الهى در قرآن جستجو مىشود؛ و در غيرقرآن جستجو نمىشود (ش 66 و 67): «... ولا يلتمس الهُدى فى غيره». در تفسير عيّاشى به نقل از اميرالمؤمنين عليه السلام آمده است: «من التمس الهدى فى غيره اضلّهُ اللّه» : «كسى كه هدايت را در غير قرآن جستجو كند، ۴ خداوند او را گمراه مىكند.»
4 ـ به وسيله قرآن، محمد صلى الله عليه و آله وسلم به عنوان پرچم (آشكار) هدايت ـ قرآنى و خدايى ـ منصوب مىشود. (ش 68): «اللهم و كما نصبت به محمدا علما للدلالة عليك...».
1.ر. ك. رياض السالكين ج ۵ ص ۴۱۶.
2.همچنين ر. ك. اوصاف «نور» (ش ۲) و «علم» (ش ۱۳).
3.ـ اقتدا به معناى سرمشق گرفتن و همانند كار مقتدا را انجام دادن است. ر. ك. رياض السالكين، ج ۵، ص۴۵۰.
4.. روشن است كه جستجوى هدايت از پيامبر و آل عليهم السلام ، جستجوى هدايت قرآن است، نه غير قرآن؛ مراد از غير قرآن: جستجوى هدايت از غير كتاب و سنت است. مطالب رديفهاى ۴ و ۵ همين صفحه روشنگر همين بحث است.
