بررسى چند ديدگاه در باب صفات خدا

محمد تقى شريعتمدارى ^۱

چكيده: نويسنده در اين گفتار، سه بحث درباره صفات الهى مطرح مى‏كند و به نقد و بررسى آنها مى‏پردازد: ديدگاه حكمت متعاليه، ديدگاه پيروان مولى رجبعلى تبريزى و قاضى سعيد قمى، ديدگاه متكلّمان. بحث دوم، حجمى نسبتا مبسوط به خود اختصاص داده، و نويسنده مقاله در خلال آن، چندين روايت را مشروح و توضيح داده است. به علاوه، در ضمن اين مقاله، برخى از گفته‏هاى عالمان ديگر همچون ملاصدرا، مولى رجبعلى تبريزى، قاضى سعيد قمى، شيخ محمد تقى آملى، شيخ محمدباقر ملكى ميانجى، ميرزا ابوالحسن شعرانى نقد و بررسى شده است.

كليدواژه: توحيد، بحث اسماء و صفات / حكمـت متعاليه / اشتراك لفظى / صدر المتألهين شيرازى / تبريزى، مولى رجبعلى / قمى، قاضى سعيد / آملى، محمدتقى / ملكى ميانجى، محمدباقر / شعرانى، ابوالحسن.

1 ـ مقـدمـه

وعده كرده بوديم كه در اين شماره، از تقسيمات صفات حق جل جلاله العظيم گفتگو كنيم. گفتيم كه اطلاق يك سلسله اسماء و صفات بر ذات اقدس الهى جايز است و در