كتاب‏شناسى گزيده‏ ى آثار دانشمندان اهل تسنّن درباره‏ ى امام مهدى عليه ‏السلام آثار شناخته‏ شده و موجود - صفحه 49

[ 15] العرف الوردى فى اخبار المهدى

تأليف: جلال‏الدّين ابى‏الفضل عبدالرّحمان‏بن‏ابى‏بكربن‏محمّدبن‏سابق‏الدّين شافعى مصرى خضيرى مشهور به سيوطى (849ـ 911 ه)
سيوطى در كتاب خود «حسن المحاضر» 1/ 328ـ 335، شرح حال خود را ذكر كرده و در آن بيان نموده كه جدّ بزرگ او عجمى يا از شرق بود. وى، شمار آثار خود را تا آن زمان بالغ بر سيصد كتاب شمرده است. بروكلمن، 415 كتاب ـ خطّى و چاپ شده‏ـ براى او برشمرده است. و از داوودى شاگردش نقل شده كه تأليفات او بيشتر از 500 كتاب است. ۱
سيوطى، هفت سال قبل از درگذشت، فهرستى براى تأليفاتش نوشت كه تا آن زمان 538 كتاب را در آن برشمرد. ۲
اسماعيل پاشا، 558 كتاب را براى او نام برده است. ۳
ابن‏القاضى در دره‏الحجال 3/ 92، ذيل شرح حال سيوطى به شماره‏ى 1018 گويد:
«براى او تصانيفى است كه به جهت كثرت به شمارش نمى‏آيد و به هزار مى‏رسد!»
بعضى از معاصران سيوطى مطالبى به او نسبت دادند، كه سيوطى در پاسخ آن‏ها، رساله‏هاى الصارم الهندى (المنكى) فى عنق ابن‏الكركى، كتاب: الجواب الزكى عن قمامة ابن‏الكركى، و كتاب الكاوى لدماغ السخاوى را نوشت.
سخاوى، كتابى حجيم، به نام «ارشاد الغاوى» در دفاع از خودش و سرگذشت زندگى‏اش نوشت، و انتقادهايى بر سيوطى وارد كرد. ۴

1.شذرات الذهب ۷/ ۵۳، الكواكب السائرة ۱/ ۲۲۸.

2.اين فهرست، ابتدا در آغاز مجموعه‏ى رسائلش در لاهور به نام «رسائل اثنى‏عشر للسيوطى» چاپ شده، سپس عبدالعزيز سيروان در مقدمه‏ى كتاب «معجم طبقات الحفّاظ و المفسّرين» در بيروت سال ۱۴۰۴ آن را منتشر نمود.

3.هدية العارفين ۱/ ۵۳۴ـ ۵۴۴.

4.نسخه‏اى از آن در ايا صوفيا شماره ۲۹۵۰ ديدم. نسخه‏اى كه در زمان حياتش نوشته شده و خطّ او در آن است، در ۲۳۱ برگ و ناقص الآخر است كه در ورقه‏ى ۷۹ ب، تأليفاتش را ذكر كرده است.

صفحه از 68