ضياء الثقلين و مطلع النيّرين فرهنگ واژگان قرآن و حديث - صفحه 192

زاده شد. ۱ آل شبّر از خاندانهاى اصيل شيعه در عراق‏اند. (براى تفصيل نك: مقدّمه سيّدعلى شبّر بر كتاب مصابيح الأنوار في حلّ مشكلات الأخبار. (7: ج 1، ص ب و ج) نَسب وى به حسن افطس، فرزند على اصغر، فرزند امام زين العابدين عليه ‏السلام مى‏رسد. (نك: سخن سيّد محمّد صادق بحرالعلوم در: 15: ج 2، ص 2، پاورقى) پدر وى سيّد محمّدرضا شبّر نيز در زمره عالمان بود. شيخ عبدالنبى كاظمى (م 1256 ق) ـ كه نزد سيّد عبداللّه‏ شبّر و پدرش سيّد محمّدرضا درس خوانده بود ـ هر دو را با الفاظ «ثقتان عينان مجتهدان فاضلان، فقيهان ورعان حازا الخصال الحميدة» ستوده است. (15: ج 2، ص 9) سيّد عبداللّه‏ شبّر به همراه پدرش به كاظمين هجرت كرد و نزد پدرش سيّد محسن اعرجى صاحب كتاب «المحصول»، شيخ جعفر كاشف الغطاء، سيّدعلى صاحب «رياض»، شيخ احسائى، محقّق قمى صاحب «قوانين»، ميرزا محمّدمهدى شهرستانى و ديگران، به تحصيل شاخه‏هاى گوناگون علوم پرداخت (10: ج 2، قسم2، ص 777؛ 13: ص 249 ـ 250) و از آنان به كسب «اجازه» نائل آمد. (3: ج 2، ص 10؛ 18: ج 3 ص 176) شاگردان فراوانى نيز نزد او دانش آموختند. (براى تفصيل، نك: 3: ج 2، ص 11؛ 10: ج 2، قسم 2، ص 777؛ 6: مقدّمه، ص 13 ـ 14)
وى تأليفات فراوانى در اصول دين، تفسير قرآن، حديث، كلام، دوره كامل فقه، اصول، تاريخ، ادبيّات، رجال، دعا و نجوم دارد كه بالغ بر 74 عنوان و بيش از يكصد مجلّد است. (براى تفصيل، نك: 15: ج 2، ص 92 ـ 97؛ 19: ج 2، ص 250 ـ 251؛ 11: ج 2، ص 327؛ 2: ج 4، ص 262 ـ 263) تفسير او بر قرآن كريم به دو شكل ـ يكى مفصّل با عنوان صفوة التفاسير و ديگرى مختصر با عنوان الوجيز في تفسير القرآن الكريم ـ است. (همان) مرحوم علّامه امينى در بحث «شُرّاح نهج البلاغه»، شماره 44، مرحوم

1.در بيشتر منابع، اين تاريخ به عنوان سال ولادت مرحوم شبّر آمده است؛ ولى كحّاله به نقل از دكتر حسين على محفوظ، سال ۱۱۹۲ را به عنوان سال ولادت شبّر ذكر كرده (۱۶: ج ۶، ص ۱۱۸، پانوشت ۱) كه خلاف مشهور است.

صفحه از 199