د) در قرآن، معيار درك درست و بهترين محكّ ارزيابى مسائل تاريخى وجود دارد؛ (همان: ج 2، ص 599) زيرا طىّ اشاراتى كه به سنّتهاى الاهى دارد، مىتوان حقايق تاريخى را كشف كرد.
ه ) قرآن در بردارنده تمامى آموزههاى پيامبران و جامع كتابهاى آسمانى قبلى است. (همان: ج 2، ص 574)
و ديگر تصوّرات و ديدگاههايى كه در متون و احاديث، مورد تأكيد قرار گرفتهاند.
دوم ـ قرآن كريم و پرورش احساسات
متون و احاديث مربوط به اين بخش نيز سرشار از مفاهيمى در حدّ معجزه است و قرآن را به شكوهمندترين شكل خود، به درون آدمى مىبرد و قرائت و حفظ و همكنشى با مفاهيم آن را مورد تأكيد قرار مىدهد. اجازه دهيد با تأمّل كامل و با آگاهى تمام، برخى از آنها را از نظر بگذرانيم:
امام جعفر صادق عليه السلام در دعاى خود به هنگام تلاوت قرآن، يادآور مىشوند:
پروردگارا! در تلاوت آن، حلاوتى و در برپا داشتن آن، نشاطى و در ترتيل آن، خشوعى و در به كار بستن آن در شبانه روز، نيرويى روزى ما فرما. خدايا، بيمارى پرخوابىِ ما را درمان و در ساعتى از شب ما را از خواب خوابيدگان، بيدار كن و در آن زمانهايى كه دعا مستجاب مىشود، ما را هشيار گردان تا دچار چُرت و خواب سبك، نشويم. (همان: ج 2، ص 574)
و پس از انواع سوگندهاى بزرگ به اسماء الاهى، دعا كننده (امام جعفر صادق عليه السلام ) خطاب به پروردگارش مىگويد: از تو مىخواهم كه بر محمّد و آل محمّد، درود فرستى و به رحمت و قدرت خود، حفظ قرآن و انواع دانشهاى آن را نصيبم گردانى و در قلب و گوش و ديدهام، قرار دهى و آن را با گوشت و خون و استخوان و مغزم، عجين كنى و روز و شبم را با آن درآميزى. (همان: ج 2، ص 576)
و در دعاى ديگرى به درگاه خداوند، عرضه مىدارد:
و قلبم را وادار كه قرآنت را آن گونه كه آموختىام حفظ كند و روزىام كن تا آن