اقتضا دارند که حالات معنوي و عبادي پيامبر صلي الله عليه و آله فوق ديگر مسلمانان بوده باشد و جامعه بشري هم به حق، همين توقع و انتظار را از ايشان به عنوان اسوه۱ و راهبر داشته و دارند.
اما بر خلاف اين توقع و انتظار، در برخي روايات چنين آمده که در يکي از روزها نماز صبح آن حضرت قضا شده است؛ گرچه قضا شدن غير عمدي نماز براي افراد عادي خطا محسوب نمي‌شود؛ اما قطعاً براي پيامبري که وظيفه سنگين رسالت و رهبري جامعه را بر عهده داشته و لحظه‌اي از ياد خدا غافل نبوده، چگونه ممکن است اتفاق افتاده باشد؟! آيا از دست دادن فضيلت نماز صبح، آن هم در بهترين زمان ذکر و ياد خدا - که گاه براي افراد عادي هم سرزنش‌آور و مذمت آميز است - براي آن حضرت مايه سرزنش و مذمت و تنزل به درجه افراد معمولي نخواهد شد؟ آن هم کسي که نماز شب هم بر او واجب بوده است؟! آيا چنين باوري در باره ايشان با عقل سازگاري دارد؟ آيا روا دانستن اين امر در باره آن حضرت، اعتراف به جواز وقوع سهو از ايشان را - که با ادله نقلي و عقلي رد شده است - به دنبال ندارد؟
از اين رو، ضرورت دارد که به طور دقيق و همه جانبه به بررسي رواياتي که چنين مضموني را در بر دارند، پرداخته و غبار از چهره حقيقت برداشته شود.
روايات در اين باره و بررسي آنها
حديث 1.
حدثنا الحسين بن أحمد بن ادريس، قال: حدثنا أبي، قال: حدثنا احمد بن محمد بن عيسي، قال: أخذني محمد بن يحيي الخزار، قال: حدثني موسي بن اسماعيل، عن أبيه، عن موسي بن جعفر، عن أبيه، عن آبائه، عن علي امير المؤمنين عليه السلام قال: إن يهودياً كان له علي رسول الله دنانيز فتقاضاه، فقال له: يا يهودي! ما عندي ما أعطيك ... قال: فإني لا أفارقك يا محمد! حتي تقضيني. فقال: إذاٌ اجلس معك ... ثم قال علي عليه السلام : كان فراش رسول الله صلي الله عليه و آله عباءهً و كانت مرفقته أدم حشوها ليف، فثنيت له ذات ليلة، فلما أصبح قال: لقد منعني الفراش الليلة الصلاة، فأمر صلي الله عليه و آله أن يجعل بطاق واحد؛2
امام موسي بن جعفر عليه السلام از پدر بزرگوارش و ايشان از پدرانش و آنان از اميرالمؤمنين عليه السلام نقل کرده است که فرمود: فردي يهودي چند دينار از رسول خدا صلي الله عليه و آله طلبکار بود و آنها را از آن حضرت درخواست کرد. پيامبر صلي الله عليه و آله به او فرمود: اي يهودي، چيزي ندارم که به تو بدهم ... يهودي گفت: اي محمد، پس من از تو جدا نمي‌شوم تا [دينارهايم را] پرداخت کني. پيامبر فرمود: پس با تو مي‌‌نشينم ... سپس امام علي عليه السلام فرمود: فراش رسول خدا صلي الله عليه و آله يک عبا و متکايش از پوست و درونش ليف خرما بود. شبي فراش را برايش تا نمودند [و
1.. سوره احزاب، آيه۲۱.
2.. امالي الصدوق، ص۵۶۵؛ مرآة العقول، ج۱۵، ص۲۱۶.
