پرسش مى كرده اند، چنانكه در توقيعات محمد بن عبدالله حميرى نمونه هايى از آن ديده مى شود، همچنين كتاب تكليف شلمغانى بر جناب حسين بن روح عرضه شده و بجز دو يا سه روايت، بقيه آنها از روايات امامان دانسته شده است. بنابراين بسيار بعيد مى نمايد كه كلينى ـ با اين كه در شهر وكلاء مى زيسته وبه طور طبيعى بين وى وايشان پيوندى گسترده بوده لذا عرضه كتاب براى وى ميسور بوده واو خود نيز مدت بيست سال با احتياط تمام به تأليف كتاب پرداخته و عرضه كتاب هم از اهميت بسيارى برخوردار بود كه سستى در آن جايز نيست، با اين همه ـ از عرضه كتاب خوددارى كرده و از ميزان اعتبار كتابى كه تا روز قيامت ملاك عمل مردمان است، پرسش نكرده باشد.
به عنوان تأييد، اين نكته را بايد دانست كه برخى از شاگردان كلينى همچون صفوان ونعمانى (كه نسخه كتاب به آنها منتهى مى گردد) و ابو غالب زرارى (كه حدود ربع كتاب كافى را به دست خود استنساخ كرده) براى حل حوائج دنيوى دست به دامان نايبان حضرت مى زده اند. مثلاًابوغالب زرارى براى حل اختلاف خود با همسرش از جناب حسين بن روح استمداد مى جويد و حاجتش بادعاى حضرت برآورده مى گردد. وقتى اين افراد براى برطرف شدن حوائج دنيوى، از امام عليه السلام يارى مى جسته اند ^۱ ، چگونه مى توان باور كرد كه براى بررسى صحّت و سقم كتاب كافى با آن همه اهميت اقدام نكنند؟!

بررسى دليل چهارم

اين دليل از زواياى چندى ناتمام است:
1. مرحوم كلينى هيچ روايتى مستقيم از نواب اربعه نداشته و روايت غير مستقيم وى هم از ايشان بسيار اندك است. ^۲ اين امر نشان مى دهد كه برخلاف ادعاى اين دليل،