در صورتي که شيخ به همه‌ي کتب و روايات راوي و يا به همه‌ي روايات راوي طريق داشته باشد و طريق هم صحيح باشد، با استفاده از تعويض سند به تصحيح روايات تهذيب و استبصار که اسناد و طرق آن‌ها ضعيف است و يا طريقي براي آن‌ها در مشيخه ذکر نشده مي‌پردازيم؛ ولي اگر شيخ تنها به کتب راوي طريق داشته باشد و طريق هم صحيح باشد، در صورتي مي‌توانيم از آن در تصحيح روايات تهذيب و استبصار استفاده کنيم که احراز کنيم، اين روايات از همان کتاب نقل شده و يا احراز کنيم که راوي روايات ديگري در غير اين کتاب ندارد؛ بنابراين، بايد فرق بگذاريم بين تعبير (اخبرنا بجميع رواياته و کتبه؛ اخبرنا بجميع رواياته) با تعبير (اخبرنا بکتبه.)
يکي از محقّقان با تتبّع در الفهرست، مشيخه‌ي استبصار و اجازات بيش از دويست نفر را شناسايي نموده که شيخ طوسي به همه‌ي کتب و روايات آن‌ها طريق دارد.^۱

نتيجه‌گيري

از شيوه‌هاي ارزش‌گزاري حديث و پي‌بردن به صحّت صدور آن از معصوم عليه السلام ارزيابي علمي اسناد و طرق است، بر اين اساس، نويسندگان کتب اربعه حديثي شيعه، روش نقل حديث با سند را در پيش گرفتند و در اين ميان شيخ طوسي جهت اختصار به حذف اوايل اسناد اقدام کرده و احاديث را به ‌صورت معلق نقل نموده است؛ ولکن جهت دفع توهم ارسال، واسطه‌هاي محذوف را در آخر کتاب تحت‌ عنوان «المشيخه» آورده است که از آن به «طريق» تعبير مي‌شود.
طريق شيخ طوسي در مشيخه کامل نيست؛ بلکه داراي دو نقص اساسي است که موجب ضعف سند حديث مي‌گردد. يکي عدم ذکر طريق و ديگري ضعف طريق. براي جبران اين نقيصه مي‌توان از روش‌هاي گوناگوني استفاده کرد که يکي از آن‌ها مراجعه به طرق و اسناد شيخ طوسي در الفهرست و تعويض اسناد صحيح به ‌جاي اسناد ضعيف است.