بررسی رابطه مشخصه‌های شغلی با رضایت شغلی کارکنان در مؤسسه علمی - فرهنگی دارالحدیث قم - صفحه 154

رضایت شغلی

مرور تحولات علم مدیریت مؤید آن است که سازمان و نیروی انسانی آن دارای اهمیتی روز افزون بوده است که مبحث رضایت شغلی مهم‌ترین فاکتور عامل انسانی است. لوک رضایت شغلی را به عنوان حالت روحی مطلوب یا مثبت _ که فرد از ارزیابی یا تجربه شغلی به دست می‌آورد _ تعریف می‌کند. رضایت شغلی نتیجه ادراک فرد از چیزهایی است که شغل او فراهم می‌آورد و برای او با اهمیت تلقی می‌شوند.۱ رضایت شغلی احساسی است که افراد نسبت به شغل‌شان دارند.۲ رضایت شغلی یک متغیر نگرشی۳ است۴ و نتیجه ادراک فرد از چیزهایی است که شغل او فراهم می‌آورد.۵ رضایت شغلی نوعی احساس خشنودی و رضایت خاطر فرد از شغل خود در سازمان است که با کار متناسب با استعدادها، میزان موفقیت در شغل، تأمین نیازهای منطقی، شکوفایی استعدادها، پیشرفت شغلی، تجربه‌های موفق و جو سازمانی ارتباط دارد.۶ به طور کلی، رضایت شغلی نوعی نگرش و حالت روانی در رابطه با شغل است که می‌تواند عملکرد شغلی را تحت تأثیر قرار دهد.

از مدل ویژگی‌های شغلی _ که هاکمن و اولدهام (1976) ارائه کرده‌اند _ به عنوان یکی از مدل‌ها و فرایندهای معروف در غنی ساختن مشاغل در سازمان استفاده می‌شود. با استفاده از این روش می‌توان انگیزش، رضایت شغلی و عملکرد کارکنان در کار را بالا برد؛۷ بدین معنا که اگر ابعاد اصلی شغل در فرایند طراحی یا باز طراحی شغلی تقویت و ارتقا یابند، نتیجه می‌تواند بهبود رضایت شغلی متصدیان مشاغل باشد.

برای مطالعه رضایت شغلی در این تحقیق از هفت عامل استفاده شد که شامل: 1.کار، 2. روابط (مافوق، همکار، مشتری)، 3. ارتقا، پیشرفت و موفقیت، 4. حقوق و مزایا، 5. جو سازمانی، 6. منزلت، مسئولیت و احترام، 7. عوامل محیطی کار.۸

1.. «بررسی اثرات تصمیم‌گیری مشارکتی بر رضایت شغلی کارکنان»، ص۶۱ - ۷۶.

2.. «بررسی رابطه بین ماهیت شغل و رضایت شغلی»، ص۵۹.

3.. Attitudinal.

4.. «بررسی عوامل موثر بر رضایت شغلی کارکنان»، ص۱۱۷-۱۴۰.

5.. «افزایش رضایت شغلی معلمان از طریق معنا‌دارسازی حرفه معلمی»، ص۴۵.

6.. «بررسی رابطه بین ماهیت شغل و رضایت شغلی»، ص۵۷- ۷۶.

7.. «بررسی رابطه کیفیت زندگی کاری و رضایت شغلی بین اعضای هیات علمی دانشگاه‌های تهران و صنعتی شریف»، ص۷۱-۱۰۱.

صفحه از 169