راه اعتقادات، فضیلت بیشتری نسبت به ترک آشکارای آن دارد.
2. خودداری سلمان فارسی در اعلام برائت از پیامبر اسلام _ صلی الله علیه و آله _ با وجود آزار و اذیت یهودیان. سلمان در باره جواز تقیه گفته است:
ان الله تعالی قد رخص لی فی ذلک و لم یفرضه علی، بل أجاز لی أن لا أعطیکم ما تریدون و أحتمل مکارهکم و أجعله أفضل المنزلتین.۱
بر اساس این روایت و بر خلاف رویکرد سابق، از تقیه به عنوان رخصت و نه تکلیفی شرعی یاد شده است.
کلبرگ در ادامه به روایت«ثَلَاثَةٌ لَا أتَّقِی فِیهِنَّ أحَداً شُرْبُ الْمُسْکِرِ وَ مَسْحُ الْخُفَّینِ وَ مُتْعَةُ الْحَج»۲ اشاره میکند؛ روایتی که در آن تقیه در سه عمل نوشیدن شراب، مسح بر پایافزار و متعه الحج مستثنا شده است. سپس وی به توجیه برخی علمای امامیه در این باره پرداخته، مینویسد:
این روایت برای آن دسته از علمای امامیه که مطلقاً قایل به تقیه شدهاند، ایجاد سؤال میکند. آنها چنین پاسخ دادهاند که انجام این اعمال مطابق فقه شیعه، به طور طبیعی خطری را برای شیعیان به دنبال ندارد؛ حال یا به دلیل این که صورت ظاهری این اعمال، اختلاف ریشهای با نوع عمل اهل سنت ندارد، و یا آن که در میان اهل سنت نیز انجام این اعمال بدین صورت رواج دارد.۳
کلبرگ در ادامه، تحلیل خود از این روایت را بدین گونه ارائه مینماید:
از آنجاییکه در فرهنگ شیعه تا حدودی بر روی وجوه تمایز مذهب شیعه _ به عنوان تنها مسلمانان وفادار به آموزههای اصیل پیامبر _ صلی الله علیه و آله _ _ در برابر فرق اهل سنت تأکید میشود، تقیه در این سه مورد ـ که عمر متهم به بدعتگذاری در دو مورد اخیر و مذهب حنفیه حکم به جواز شرب مسکر صادر نموده است _ از سوی ائمه شیعه به شدت مورد نهی قرار گرفته است.۴
لذا کلبرگ بر این باور است که عدم تقیه در شرب نبیذ برای تمایز با حنفیان و دو مورد
1.. التفسیر المنسوب الی الامام العسکرى، ص۷۰.
2.. الکافی، ج۳، ص۳۲.
3.. Some Imāmī-shīī Views on Taqiyya, p ۳۹۹.
4.. ibid, p ۳۹۹-۴۰۰.
