جستاری در باب منابع داده‌های تاریخی کتاب الکافی - صفحه 38

شیخ طوسی کتاب‌های او را با وصف «قریبة من السداد» تأیید ضمنی می‌کند. کلینی با یک واسطه از او نقل می‌کند. این واسطه معمولاً «عدة من اصحابنا», علی بن محمد بن بندار, احمد بن محمد, و یا محمد بن یحیی است. به احتمال زیاد، روایتی که از امام حسین علیه السلام در مسیر کربلا نقل شده۱ و روایت مربوط به مقتل امیرالمومنین علیه السلام که شامل نص بر امام حسن علیه السلام و سفارش ایشان در باره ابن ملجم است،۲ از کتاب مقتل الحسین علیه السلام بوده است. از دیگر گزارش‌های تاریخی وی می‌توان به داستان ازدواج امام حسین علیه السلام با دختر یزدگرد سوم۳ _ که احتمالاً از همان کتاب مقتل الحسین علیه السلام بوده _ اشاره کرد. روایتی در باره قضاوت‌های حضرت علیه السلام ،۴ سیره امام علی علیه السلام در باره غسل روز جمعه،۵ احضار امام صادق علیه السلام توسط منصور دوانیقی،۶ ماجرای ورود ابن قیس ماصر بر امام صادق علیه السلام ۷ درخواست سدیر صیرفی از امام صادق علیه السلام برای قیام مسلحانه و پاسخ جالب ایشان۸ نفوذ جاسوس به جمع اصحاب امام صادق علیه السلام در حجر۹ مراجعه یکی از دفتر داران بنی امیه به امام و توبه او۱۰ و شیوه وضوی امام رضا علیه السلام اشاره کرد.

به نظر می‌رسد یکی از منابع احمری کتاب‌های عبدالله بن حماد انصاری بوده است.۱۱ نجاشی نام احمری را در طریق خود به کتاب‌های عبدالله بن حماد انصاری ذکر کرده است و باید او را از راویان کتاب‌های عبدالله به شمار آورد.۱۲ از دیگر منابع وی می‌توان به کتاب‌های عبد الله بن سلیمان و پدرش سلیمان بن عبد الله دیلمی‌ _ که هر دو تضعیف شده‌اند _ اشاره کرد.۱۳ او احتمالاً با واسطه کتاب‌های نصر بن مزاحم منقری از کتاب‌های

1.. الکافی، ج۱، ص۳۹۸.

2.. همان، ج۱، ص۲۹۹ و ۳۰۰.

3.. همان، ج۱، ص۴۶۶_ ۴۶۷.

4.. همان، ج۷، ص۴۲۴.

5.. همان، ج۳، ص۴۲.

6.. همان، ج۲، ص۵۶۳.

7.. همان، ج۳، ص۱۶۳.

8.. همان، ج۲، ص۲۴۲ _ ۲۴۳.

9.. همان، ج۱، ص۲۶۰.

10.. همان، ج۵، ص۱۰۶.

11.. همان، ج۱، ص۲۶۰، ۳۹۸، ج۲، ص۲۴۲ و ۲۴۳، ج۳، ص۴۲، ج۵، ص۱۰۶.

12.. رجال النجاشی، ص۲۱۸.

13.. همان، ص۱۸۲ و ۳۶۵؛ الکافی، ج۱، ص۱۱ و ج۳، ص۱۶۳.

صفحه از 51