اعتبار خطبه ی شقشقیه

این خطبه از چند طریق نقل شده؛ از جمله :

محمد بن سلامه شامی، از زراره، از امام باقر و ایشان از پدرش، از جدش علی بن ابی طالب.[۱]

محمد بن سلامه، از زراره، از امام باقر(ع)، از ابن عباس.[۲]

عطاء بن ابی رباح، از ابن عباس.[۳]

مشابه این مضمون در خطبه "الوسیله" از امام علی آمده است.[۴]

خطبه شقشقیه با اینکه به شدت خلفا را رد کرده، توسط اهل سنت نقل شده است. قاضی عبدالجبار معتزلی وقتی این خطبه را نقل می کند، بدون تشکیک در صحت آن، به توجیه می پردازد؛ با این که اگر راه تشکیک در سند آن وجود داشت، آن را بیان می کرد.[۵]

ابن ابی الحدید از ابن خشاب ـ از علمای بزرگ اهل سنت ـ نقل می کند که در جواب ساختگی بودن خطبه شقشقیه گفت:

رضی و غیر رضی را با این سبک و این نحوه سخن گفتن چه کار؟ ما نوشته های رضی را دیده ایم. من این خطبه را در کتاب های قبل از تولد رضی دیده ام. این خطبه کلام خالص علی است و هیچ ناخالصی در آن نیست.

ابن ابی الحدید پس از نقل کلام ابن خشاب گوید:

من بیشتر این خطبه را در نوشته های ابوالقاسم بلخی بغدادی ـ از بزرگان معتزله ـ دیده ام که قبل از تولد رضی زندگی می کرد و همچنین در کتاب ابن قبه رازی.[۶]