حالی است که بسیاری از روایات صحیح، غیر صحیح خوانده شده است. در قسمتهای گذشته نمونههای آن ذکر شده است.
5. یکسان شمردن اعتبار روایات شیعه و سنی در بحث تعارض
در برخی موارد مشاهده میشود که روایات شیعه و سنی در کنار هم، در ذیل آیه‌ای ذکر شدهاند. حتی گاه، روایات اهل سنت بر شیعه مقدم شده و یا متن روایت اهل‌سنت در متن تفسیر ذکر گردیده و روایت منقول از منابع شیعه به اجمال یا نقل کامل آن در حاشیه کتاب بیان شده است. این امر نیز اگر در باب روایات فضایل اهل‌بیت علیهم السلام و یا امور مشترک شیعی و سنی باشد، مانند تاریخ جنگ، غزوه و سیره پیامبر صلی الله علیه و آله اهمیت چندانی ندارد، ولی مسأله زمانی بیشتر مورد توجه قرار میگیرد که دو حدیث متعارض از شیعه و اهل سنت در مسأله فقهی وجود داشته باشد و ایشان نگاه علی السویه سندی و رجالی به آنها داشته باشد. نمونه حاضر در باب عده وفات زن حامله است که اگر زن پیش از چهار ماه و ده روز از وفات شوهر، وضع حمل کند، چه مقدار باید عده نگه دارد؟
مفسر در این باره دو دسته روایت نقل میکند: دسته اول، از اهل سنت که وضع حمل را نهایت عده دانسته، و دسته دوم روایات شیعی که با عناوین صحیح، موثق، و معتبر نیز نامبردار شدهاند و در آنها چهار ماه و ده روز را نهایت عده دانسته است. آن گاه روایات دسته اول را فقط به سبب مخالفت با قرآن، بدون آن که به ناقل و منبع منقول آنها عنایت داشته باشد، رد میکند.۱
1.. الحدیث المعارض هو ما رواه ابو داود باسناده الی سبیعة بنت الحرث الأسلمیة کانت سعد بن خولة فتوفی عنها فی حجة الوداع و هی حامل فولدت بعد وفاة زوجها بنصف شهر، فلما طهرت من دمها تجملت للخطّاب، فقال لها بعض الناس: ما أنت بناکح حتی تمر علیک اربعة أشهر و عشر، قالت سبیعة: «فسألت النبی صلی الله علیه و آله عن ذلک، فأفتانی بأنی قد حللت حین وضعت حملی فأمرنی بالتزویج إن بدا لی» (تفسیر الفخر الرازی، ج۶، ص۱۲۷). ثم الموافق للآیة منه و موثقة سماعة، قال: قال المتوفی عنها زوجها الحامل أجلها آخر الأجلین، إذا کانت حبلی فتمت لها اربعة أشهر و عشراً و لم تضع فان عدتها الی ان تضع، و ان کانت تضع حملها قبل أن یتم لها اربعة أشهر و عشراً تعتد بعد ما تضع تمام اربعة أشهر و عشراً، و ذلک ابعد الأجلین (الکافی، ج۶، ص۱۱۳؛ التهذیب، ج۲، ص۲۹۱) و فی نفس المصدر موثق عبد الله بن سنان قال: «المتوفی عنها زوجها عدتها آخر الأجلین»، و فی الکافی (ج۶، ص۱۱۴) عن محمد بن قیس فی الصحیح، عن أبی جعفر(، قال: «قضی امیر المؤمنین علیه السلام فی امرأة توفی زوجها و هی حبلی، فولدت قبل ان تنقضی اربعة أشهر و عشراً، فتزوجت فقضی أن یخلی عنها، ثم لا یخطبها حتی ینقضی آخر الأجلین، فإن شاء اولیاء المرأة أنکحوها و إن شاءوا أمسکوها، فان أمسکوها ردوا علیه ماله» (الفرقان، ج۴، ص۹۸).
