قرآن در روايات «الكافى» - صفحه 336

و. نزول قرآن بر يك حرف

در بين روايات اهل سنّت، رواياتى آمده مبنى بر اين كه قرآن، بر هفت حرف نازل شده است. آية اللّه خويى در البيان، يازده نمونه از اين روايات را آورده است و سپس با بررسى و آوردن دليل و برهان، اين روايات را رد كرده و چنين نتيجه گرفته است:
نزول قرآن با حروف هفت گانه، معنا و مفهوم صحيحى ندارد. بنا بر اين، رواياتى را كه در اين باره نقل شده است، بايد كنار گذاشت، بويژه با توجّه به رواياتى كه اين گروه روايات را تكذيب مى نمايند و نازل شدن قرآن را با يك حرف و يك روش، تأييد مى كنند. همچنين ، زُراره ، از امام باقر عليه السلام نقل كرده كه فرمود :
إنّ القرآن واحد نزل من عند واحد ولكن الإختلاف يجى ء مِن قبل الرّواة ؛ قرآن، يكى است و از نزد يكى (يعنى: خداى يگانه)، نازل گشته است؛ ولى اختلاف از طرف راويان آن، پديد آمده است.

ز. امتياز قرآن بر ساير كتب

كتاب ها و آثارى كه از دانشمندان مختلف با تخصّص هاى گوناگون بر جاى مانده، در چند خصوصيت، مشترك است: اولاً از سوى انسانى كه داراى محدوديت هاى زمانى، مكانى، علمى و... است، نگاشته شده است.
ثانيا تنها در يك موضوع خاص، بحث مى كند، آن هم به ميزان توانايى نگارنده، نه به طور مطلق.
ثالثا محتواى آن، محدود به اين زمان و مقدار اطّلاعاتى است كه تا اين زمان، بشر بدان دست يافته است و شايد با پيشرفت علم، مطالب آنها زير سؤال برود يا حتّى باطل شود.
حالْ قرآن، سخن خداوندى است كه عالمِ مطلق به تمام زمان ها و مكان ها و علوم و... است و محدوديت در هيچ زمينه اى، در مورد او معنا ندارد. قرآن، از يك تخصّص يا علم خاص، سخن نمى گويد و محدوديتى از نظر زمان و مكان ندارد و راه نماى انسان به سوى سعادت، در تمام زمان ها و مكان ها تا ابد است. با پيشرفت علم نيز، نه تنها از اعتبارش كاسته نمى شود كه بر اعتبار آن، افزوده مى گردد؛ چرا كه حقيقت آن، بيشتر رُخ مى نماياند. مهم ترين امتياز قرآن كه باعث امتياز آن بر ساير كتب آسمانى نيز مى گردد، بُعد «اعجازِ» آن است.
از امام صادق عليه السلام نقل شده كه پيامبر خدا فرمود :
القرآن هدى من الضلالة، و تبيان من العمى، و استقالة من العثرة، و نور من الظلمة، و ضياء من الاحداث، و عصمة من الهلكة، و رشد من الغواية، و بيان من الفتن، و بلاغ من الدّنيا الى الآخرة، و فيه كمال دينكم و ما عدل أحد عن القرآن إلّا الى النّار؛ قرآن، راه نماينده از [هر] گمراهى است و بينايى از [هر] كورى است و [سبب ]گذشت از [هر] لغزش است و روشنى در [هر ]تاريكى است و در پيشامدها [و بدعت ها] پرتو است و نگاه دارنده از [هر] هلاكتى است و رهجويى در [هر ]گم راهى است و بيان كننده [ى هر ]فتنه اى و [اشتباهى ]است و انسان را از دنيا [ىِ پست] به [سعادت هاى] آخرت مى رساند و در آن، كمال دين شماست و هيچ كس از قرآن، روى گردان نمى شود، جز به سوى دوزخ.

صفحه از 380