تفسيرآيات قرآن كريم،از زبان ائمّه اطهارعليهم ‏السلام در « الكافي » - صفحه 97

باب حدوث الأسماء

در اين باب، كلينى درباره نام هاى خداوند، رواياتى را از اهل بيت عليهم السلام و با استشهاد از قرآن نقل مى كند . براى نمونه، امام صادق عليه السلام فرمود:
خداى ـ تبارك و تعالى ـ ، اسمى آفريد كه صداى حرفى ندارد، به لفظ ادا نمى شود، تن و كالبد ندارد، به تشبيه موصوف نمى شود، به رنگى آميخته نيست، ابعاد و اضلاع ندارد، حدود و اطراف از او دور گشته، حسّ توهّم كننده، به او دست نمى يابد. خداى، آن را يك كلمه تامّ قرار داده، داراى چهار جزء متقارن كه هيچ يك، پيش از ديگرى نيست. سپس سه اسم آن را كه خلق به آن نياز داشتند، هويدا ساخت و يك اسم آن را نهان داشت و آن، همان اسم مكنون و مخزون است. و آن سه اسمى كه هويدا گشت، ظاهرشان «اللّه » تبارك و تعالى است، و خداى سبحان براى هر اسمى از اين اسما، چهار ركن مسخّر فرمود كه جمعا دوازده ركن مى شود. سپس در برابر هر ركنى، سى اسم كه به آنها منسوب اند، آفريد كه آنها رحمن، رحيم، ملك، قدّوس، خالق، بارى، مصوّر، حىّ، قيّوم، بى چُرت و خواب، عليم، خبير، سميع، بصير، حكيم، عزيز، جبّار، متكبّر، على، عظيم، مقتدر، قادر، سلام، مؤمن، مهيمن، مُنشى ء، بديع، رفيع، جليل، كريم، رزّاق، زنده كننده، ميراننده، باعث و وارث، است. اين اسما، با اسماى حسنا تا 360 اسم، كامل مى شود و فروع اين سه اسم هستند و آن سه، اركان اند و آن اسم مكنون مخزون، به سبب اين اسماى سه گانه، پنهان شد. اين است معناى قول خداوند ـ جلّ على ـ :
«قُلِ ادْعُواْ اللَّهَ أَوِ ادْعُواْ الرَّحْمَـنَ أَيًّا مَّا تَدْعُواْ فَلَهُ الْأَسْمَآءُ الْحُسْنَى» ؛ بگو: خدا را بخوانيد، يا رحمان را بخوانيد؛ هر كدام را بخوانيد، نام هاى نيكويى از اوست.
روشن است توضيحاتى كه در اين روايت آمده، در مقدّمه تفسير آيه قرار دارد.
اين روايت را كلينى در آغاز اين باب، ذكر مى كند. وى، مهم ترين روايتى را كه به موضوع دلالت داشته باشد، در اوّل باب مى آورد. در ادامه نيز روايات ديگر باب مى آيند كه توضيحاتى است درباره برخى از اسماى خداوند.

صفحه از 122