و كارپردازان امام صادق عليه السلام شمرده است ۱ و در مدحش رواياتى نقل كرده است. چنانكه كشى نيز در مدحش روايات چندى آورده است ۲
؛ ولى علامه و نجاشى وى را فاسد المذهب و الرواية دانسته اند و غير قابل اعتماد شمرده اند؛ ۳
ابن غضائرى تصريح مى كند كه «متهافت مرتفع القول خطابىٌ، وقد زيد عليه شيء كثير و حمل الغلاة فى حديثه حملاً عظيما و لا يجوزان يكتب حديثه...». ۴
علامه مجلسى در روايت هايى كه به خاطر وجود وى در سلسله روايت، ضعيف شمرده شده است، رأى مشهور را نمى پذيرد و با تعبير ضعيف على المشهور كه بيانگر عدم باور به قول مشهور است از كنار روايت مى گذرد.
5 . على ابن ابى حمزه بطائنى
ابوالحسن على بن ابى حمزه سالم البطائنى يكى از راهبران واقفيه است. در خلاصة الأقوال، علّامه از قول على بن حسن بن فضال نقل مى كند كه وى بطائنى را دروغگو، متهم و ملعون مى شمرد و راضى نبود احاديثى را كه از وى نقل كرده است، ديگران به توسط وى از بطائنى نقل كنند. ۵
ابن غضائرى ضمن لعن وى، او را پايه و ريشه واقفيان مى دانست و از وى به عنوان دشمن ترين فرد نسبت به امام، ياد مى كرد ۶ . با اين حال، مرحوم مجلسى بر پايه مبانى خاص خود، وى را قابل اعتماد مى دانست و روايت هايى را كه به خاطر وجود وى در سند روايت ضعيف شمرده مى شوند، بى اشكال مى دانست. شايد علت اين امر آن باشد كه از جمله راويان از وى حسن بن محبوب و عثمان بن عيسى است و عثمان پس از توبه از مذهب واقفيان، بنابر نظرى از جمله كسانى است كه عبارت «اجتمعت العصابة على تصحيح ما يصحّ عنهم» در شأن آنان به كار مى رود؛ ۷ چنان كه ابن محبوب نيز از همين گروه شمرده مى شود. ۸
1.كتاب الغيبة، ص ۳۴۶.
2.رجال الكشى، رقم ۵۸۱ ـ ۵۹۸.
3.خلاصة الاقوال، ص ۴۰۷.
4.تنقيح المقال، ج ۳، ص ۲۴۲ ـ ۲۳۸.
5.خلاصة الاقوال، ص ۳۶۳، شماره ۱۰۵.
6.همان.
7.جامع الرواة، محمد بن على اردبيلى، انتشارات كتابخانه آيت اللّه العظمى مرعشى النجفى، قم، ج ۱، ص ۵۳۵.
8.رجال كشى، رقم ۱۰۵؛ خلاصة الاقوال، ص ۹۷.
