اين اين گونه روايات ـ كه خلاف آيات قرآن هستند ـ نمي‌ توانند صحيح باشند.
6 . شيخ مفيد روايات عدد را در شمارش ماه رمضان، مخالف قرآن دانسته و روايات معيار بودن رويت هلال را موافق قرآن مي‌داند:
والحديث في العدد يخالف القرآن فلا يقاس بحديث الرويه الموافق للقرآن. ^۱
7. شيخ طوسي روايت جواز نماز خواندن با لباس آغشته به شراب را نمي‌پذيرد و آن را مخالف قرآن مي‌داند:
هذه الاخبار مخالفة لظاهر القرآن، فينبغي أن يکون العمل علي غيرها. ^۲
شهيد آية الله سيد محمد باقر صدر روايات مربوط به مذمت برخي قبايل و طوايف را مخالف روح قرآن مي‌داند:
فمثلاً لو وردت، رواية في ذم طائفة من الناس و بيان فسقهم في الخلق او أنهم قسم من الجن، قلت انّ هذا مخالف مع الکتاب الصريح في وحدة البشرية جنساً و حسباً و مساواتهم في الانسانية و مسئولياتها مهما اختلفت اصنافهم و الوانهم؛ ^۳
مثلاً چنانچه روايتي در سرزنش نژادي از مردم و پستي آنها در آفرينش، يا آن که آنها دسته‌اي از جنيان هستند، وارد شود، خواهيم گفت که اين روايت مخالف با صريح قرآن است که انسان‌ها را در اصل آفرينش و ارزش اسلامي و مسئوليت‌هاي او از هر نژاد و طايفه‌اي که باشند، يکسان مي‌داند.
شبيه اين موارد، روايات زيادي نيز وجود دارند که محدثان و فقها به خاطر مخالفت با قرآن، به آنها توجه نکرده‌اند. ^۴

نقد و تحليل

چنان که گذشت، در روايات عرض تعبيرهاي گوناگوني به چشم مي‌خورد؛ از قبيل: موافقت با قرآن، عدم مخالفت با قرآن، تصديق قرآن، وجود يک يا دو شاهد از قرآن، موافقت با حکم کتاب و سنّت و شباهت به کتاب و سنت.
پرسش مهمي‌که در اينجا مطرح است، اين است که آيا اين تعبيرها از يک حقيقت حکايت دارند يا با هم متفاوت‌اند؟ اگر چنين است، چه نسبتي با هم دارند؟ ملاک پذيرش حديث، کدام معيار از اينهاست؟
آنچه از بررسي روايات عرض به دست مي‌آيد، اين است که ظاهراً تمام عنوان‌هاي مطرح شده در