ـ رى كه با انقراض ساسانيان، به دست اعراب افتاد و در سال 22 ق، حكومتش از دست خاندان مهران رازى خارج شده بود ، بار ديگر به سال 289 ق، به دست يكى از فرزندان همان خاندان افتاد . ۱
ـ احمد بن اسماعيل در سال 295 ق، بعد از مرگ پدرش به حكومت رسيد و خليفه وقت يعنى ، مكتفى ، در ذى القعده همان سال درگذشت . ۲
ـ احمد بن اسماعيل در سال 296 ق، به رى آمد و عهد مقتدر در آن جا به وى رسيد . وى محمّد صعلوك را در رى، خليفه خويش گردانيد و خود به خراسان بازگشت . ۳
ـ در سال 304 ق، يوسف بن ابى السّاج، حاكم رى شد، و قزوين ، زنجان و ابهر را نيز در اختيار گرفت . ۴
ـ در محرّم سال 307 ق، مونس خادم ، لشكرى فراهم كرد و به طرف رى رفت. در اردبيل، دو سپاه با يكديگر به جنگ پرداختند . يوسف اسير شد و سپاهيانش فرار كردند . ۵
ـ در سال 310 ق، بار ديگر «مقتدر» خليفه عباسى، حكومت رى ، قزوين ، ابهر ، زنجان و آذربايجان را به يوسف بن أبى السّاج سپرد . ۶ وى در سال 311 ق، به رى آمد و با احمد بن على صعلوك جنگيد . در اين جنگ ، احمد شكست خورد و يارانش فرار كردند . ۷ فاتك (غلام يوسف بن ابى السّاج) كه در رى بود ، با دربار خلافت، به
1.رى باستان ، ج ۱ ، ص ۱۴۳ .
2.زين الأخبار ، ص ۱۶ .
3.همان جا؛ رى باستان ، ج ۱ ، ص ۱۴۴ .
4.الكامل فى التاريخ، ج ۱۱ ، ص ۴۶۷۹؛ رى باستان، ج، ص ۱۴۶ .
5.الكامل فى التاريخ، ص ۴۶۸۱ ؛ رى باستان، ج ۱، ص ۱۴۶؛ تجارب الاُمم ، ج ۵ ، ص ۱۰۳ .
6.الكامل فى التاريخ، ص ۴۷۱۶؛ رى باستان، ج ۱، ص ۱۴۷ .
7.الكامل فى التاريخ، ص ۴۷۲۳؛ رى باستان، ج ۱، ص ۱۴۷.
