تأمّلي در احاديث تحريف‏ نماي « الكافي » - صفحه 183

خطى از قرآن ، نگاشته قرن شانزدهم يا هفدهم ميلادى است كه در بانكيپورِ هند يافت شده است. نسخه اى كه هيچ نام و نشانى از آن نيست و گفته شده در سال 1912 ميلادى در بانكيپور هند يافت شده است ، ۱ سوره نورين در اين نسخه از قرآن نيز به احتمال زياد و با توجّه به تاريخ كتابت اين نسخه ، از كتاب دبستان مذاهب گرفته شده است. تنها مدرك اين دو سوره در منابع شيعى ، كتاب تذكرة الأئمّة از محمّد باقر بن محمّد تقى لاهيجى ، در سلك صوفيان ۲ و همعصر علّامه مجلسى رحمه الله است .
وى كه حدود يك قرن پس از جعل آن دو سوره مى زيسته ، اين دو سوره را بدون آن كه از منبع و مدرك خود، سخنى به ميان آورده باشد، نقل كرده است . ۳ لاهيجى به احتمال زياد ، از همان نسخه قرآن مجهول گرفته است. عدّه اى به خاطر مشابهت در نام لاهيجى و نام پدرش، وى را با علّامه مجلسى اشتباه مى گيرند و كتاب تذكرة الأئمة را به مجلسى نسبت مى دهند . ۴ اين انتساب ، نزد همه شرح حال نگاران و كاوشگران در احوال علّامه مجلسى، خطا و بى مورد است . ۵
به هر روى، در مصادر شيعى ، هيچ مصداقى از اين يازده هزار آيه ساقط شده ، به چشم نمى خورد و اين ، خود ، نيرومندترين دليل بر عدم اعتماد به مفاد حديث مذكور است و ناگزير بايد اين حديث را كه مخالفِ با ادله سلامت قرآن از تحريف است ، ساقط بدانيم و يا به يكى از علاج هاى ياد شده ، گردن نهيم ، بويژه آن كه اگر در ساختار اين حديث تأمّل كنيم ، چنين به نظر مى آيد كه اين حديث ، قطعه اى از يك حديث

1.The Moslem world, ۱۱۱. July ۱۹۱۳, pp.۲۳۱ - ۳۴.

2.أعيان الشيعة ، ج ۹، ص ۱۸۲ ـ ۱۸۴؛ روضات الجنات ، ج ۱، ص ۱۱۴ ـ ۱۱۸؛ الذريعة ، ج ۳، ص ۳۱۹.

3.تذكرة الأئمّة ، ص ۱۹ ـ ۲۰.

4.الخطوط العريضة ، ص ۱۲.

5.رساله بيان عدد تأليف مجلسى؛ الفيض القدسى (مطبوع در بحار الأنوار ، ج ۱۰۵، ص ۵۳ ـ ۵۴)؛ الذريعة ، ج ۴، ص ۲۶؛ ريحانة الأدب ، ج ۵، ص ۱۹۵ . براى توضيح بيشتر درباره اين دو سوره، ر . ك : مقالات و بررسى ها ، دفتر ۷۳، ص ۹ ـ ۲۶ .

صفحه از 192