كتاب هاى اخلاقى نيز دنبال كنيم.
1 . به هنجارى و نابه هنجارى در اخلاق
«فلسفه اخلاق» يا «اخلاق نظرى» ، از مبادى علم اخلاقْ گفتگو مى كند و در پى آن است كه معلوم كند ملاك زيبايى (حُسن) و زشتى (قبح) افعال انسانى چيست ؛ افعالى كه از فاعل هاى داراى شعور و اراده صادر مى شود. فيلسوفان الهى، متكلّمان اسلامى و دانشمندان علم اخلاق ، هر كدام با انگيزه و شيوه خاص خود، به بحث و تحقيق اين مسئله پرداخته اند. مهم ترين انگيزه اى كه فيلسوفان و متكلّمان را به بررسى اين موضوع برانگيخته ، بررسى افعال آفريدگار جهان است. دانشمندان علم اخلاق نيز به سه انگيزه ، وارد اين بحث شده اند :
يك . بازشناسى معيار كارهاى پسنديده از كارهاى ناپسند؛
دو . كشف راز جاودانگىِ پاره اى از ارزش هاى اخلاقى؛
سه . درك چگونگى ارتباط بايدها و نبايدهاى اخلاقى، يا هست و نيست هاى فلسفى . ۱
در بين فرقه هاى اسلامى، شيعيان و معتزليان ، معتقد به حُسن و قبح ذاتىِ افعال انسان اند. در مقابل ، اشعريان ، بر اين نكته اصرار مى ورزند كه امر و نهى خداوند ، مثبِت نيكى و بدى افعال است.
لازم به يادآورى است كه اوّلاً مقصود از ذاتى، همان عقلى است ، يعنى خِرد در درك حسن و قبح، بدون يارى گرفتن از خارج، زيبايى و زشتى افعال را درك مى كند ۲ ؛ ثانياً همه افعال ، داراى حسن و قبح ذاتى و عقلى نيستند و بر فرض ثبوت، عقل و خرد را ياراىِ درك تمام آنها نيست . ۳