3. کاهش در اموال: شکستهايي که در حوزه اقتصادي براي آدمي پيش ميآيد، بلايي است که تنها با صبر کردن رفع ميشود.
4. کاهش در جانها: از دست دادن عزيزان، مصيبت و بلايي است که شايد بتوان گفت تحمل آن از بقيه بلاها و سختيها دشوارتر باشد. با اين حال مؤمن پذيراي اين بلاست و واکنش مناسبي در قبال آن دارد (صبر).
5. کاهش در محصولات: اين مصداق براي کشاورزان نمود بيشتري دارد. خشکسالي، آفات گياهي و هر آنچه که باعث نقص در ثمره شود، بلا و سختي محسوب ميشود. ايمان به حکمتهاي خداوند در نازل کردن اين بلا، اين امکان را به انسان ميدهد که صبر پيشه کند.
در رواياتي ^۱ نيز اين معنا به تصوير کشيده شده است؛ آنجا که حضرت رسول الله صلّي الله عليه و آله و سلّم
ميفرمايد:
إِنَّ اللَّهَ أَخَذَ مِيثَاقَ الْمُؤْمِنِ على بلايا أَرْبَعٍ أَيسَرُهَا عَلَيهِ مُؤْمِنٌ يقولُ بِقَوْلِهِ يحْسُدُهُ أَوْ مُنَافِقٌ يقْفُو أَثَرَهُ أَو شَيطَانٌ يغْوِيهِ أَو کافِرٌ يرَى جِهَادَهُ فَما بقاءُ الْمُؤْمِنِ بَعْدَ هَذَا.خدا، از مؤمن براى چهار بلا، پيمان گرفته که آسانترين (سختترين) آنها بر مؤمن اين است که: مؤمنى هم عقيده او باشد و بر او حسد ورزد؛ يا منافقى که از او دنبال گيرى کند (تا نقطه ضعفى بدست آورد)؛ يا شيطانى (از جن يا انس) که او را گمراه کند؛ يا کافرى که جنگ با او را خواهد. پس با اين گرفتارى ها، مؤمن چه اندازه عمر کند (و از ايمانش چه باقى مي‌ماند؟) ( الکافي: ج۲ ص۲۴۹).
اکنون به توضيح هر يک از اين بلايا مي پردازيم:
1. حسادت مؤمن: انسان حسود براي رسيدن به خواستههاي خود، درصدد نابودي زندگي ديگري است. به هر حال مؤمن خواه ناخواه امکان دارد که در اين مسير صدمه ببيند و اين، خود، نوعي سختي براي او پيش ميآورد.
2. منافق: يکي ديگر از مواردي که از شدائد زندگي مؤمن به حساب ميآيد، وجود منافق است. چون چهره خبيث منافق نزد ديگران پوشيده است، دشمني او نيز به گونه ايست که دور از انتظار است. وقتي انسان متوجه شخصيت واقعي او ميشود که ضررهاي زيادي را متحمل شده است. منشأ اين ضررها، وجود نفاق آميز اوست که از آن تعبير به بلا شده است.