علوم را طبقه بندى هم مى كند .
حالا شما مى گوييد اين باورهاى دينى ، اين كار را انجام مى دهند و براى خودشان يك نظام مستقلى هستند. چه لزومى دارد با نظام هاى ديگر مخلوطشان كنيم؟ الآن بعضى نظريه ها با يكديگر قابل جمع نيست ، اما به طور مستقل مى توانند اين قسمت واقعيت را براى ما توضيح بدهند؛ در حالى آن نظريه ، آن وجه ديگر واقعيت را براى ما تبيين مى كند و توضيح مى دهد و البته هر دوى آن ها هم مفيد هستند. براى مثال ، در فيزيك همين طور است و دو سه نظريه در باب نور وجود دارد كه هيچ كدامشان را كنار نمى گذارند . حرف كوهن اين بود كه علم ، تراكمى و خطى پيش نمى رود كه اين رد كند و يكى ديگر بيايد و جايش بنشيند. اين ها دو سه تا كنار هم قرار مى گيرند و هيچ كدام نمى تواند حرف ديگرى را رد كند. هر كدام وجهى را توضيح مى دهند و در جاى خودشان هم مورد قبول هستند. شما مى توانيد در احاديث اين كار را انجام بدهيد؛ يعنى مسايل را بگيريد و بگوييد من مى خواهم به همين مسايلى كه جامعه شناسى مى خواهد جواب بدهد ، جواب بدهم . مى بينيد اين انديشمندان اجتماعى ، حالا يا عام تر يا خاص تر ، مى خواهند به چه پرسش هايى جواب بدهند ، بعد به سراغ احاديث مى رويد و جواب هايشان را مى گيريد. اين همان كارى است كه من اول گفتم؛ يعنى شما سؤال مى كنيد و در اين جا ، نه منطق دين را به هم زده ايد و نه زبانش را مخلوط كرده ايد.
آيا احاديث با همان ادبيات هم توضيح داده مى شوند؟
بله ، با همان ادبيات هم توضيح داده مى شوند. اگر خواستيد بعدا جا بيفتد ، دانش ها ، با پيش بينى هاى درستشان جا افتاده اند. اگر به چيستى علم چالمرز نگاه بكنيد ، لاكاتوش در بحث ابطال پذيرى پيشرفته مى گويد نظريه ها با پيش بينى هاى بديعشان جا مى افتند. نظريه هاى قديمى را هم كه بايد نقض كرد و مى گويد كه بايد بكوشيد آن ها را نقض بكنيد . بايد تلاش كنيد كه براى اين ها تأييد پيدابكنيد؛ چون ديگر هيچ كدام را نمى توان ابطال كرد. نظريه جديد تا زمانى كه بتواند پيش بينى اى بديع انجام بدهد ، جلو مى رود ، ولى وقتى ديگر نتواند يا مسأله اى را كه در برابرش طرح كردند نتواند جواب بدهد ، متوقف مى شود . در آن زمان ، نظريه از حركت باز مى ماند وافراد به آن بى توجه مى شوند.
الآن چرا به بعضى از نظريه هاى جامعه شناسى بى توجهى مى شود؟ براى اين كه ديگر نمى توانند حرف جديدى بزنند. شما مى بينيد دوركيم زمان خودش براى تثبيت
