صرفه در طول تاريخ مورد مناقشه جدى بوده ، و از سوى علماى علوم دينى نيز مورد نقد قرار گرفته است ۱
غير از اين مورد ، در مجموع مى توان دو دسته بندى در مورد وجوه اعجاز قرآن ارائه كرد:
1 . ساختار ظاهرى متن قرآن
با توجه به ساختار و شكل ظاهرى قرآن ، مى توان ويژگى هاى خاصى براى آن برشمرد كه قرآن را از ساير متون متمايز مى كند. در اين جا اقوال مفسران و اديبان را بر مى شمريم:
ـ گروهى به «كاربرد آرايه ها» در آيات و مخارج حروف و طنين برخى واژگان توجه داشتند مانند : سيبويه ، ابن دُرَيد و... . ۲
ـ برخى به «به گزينى واژگان» اشاره كردند ، مانند : زمخشرى ، راغب ؛ و از معاصران ، بنت الشاطى ، اين نكته را ويژگى خاص قرآن مى شمارد . ۳
ـ عده اى «بلاغت و رسايى آيات ، ايجاز ، نظم و اسلوب خاص قرآن» را دليل بر بى بديل بودن قرآن شمرده اند. ابو عبيدة قاسم بن سلام ، ابو هلال عسكرى و... بدان متذكر شده اند ۴ .
ـ بسيارى از زبان شناسان مانند سكاكى به «تصويرپردازى خاص» كه ناشى از تشبيهات قرآنى است توجه كرده اند ۵ .
ـ «كاربرد استعاره ها و كنايات و تمثيل هاى قرآنى» نيز از مواردى است كه افرادى چون زمخشرى ، مرحوم طبرسى و علّامه طباطبائى رحمه الله بر آن پافشارى كرده اند. ۶
1.معجزه شناسى ، محمد باقر سعيدى روشن ، مركز نشر پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامى ، چاپ اول ، ۱۳۷۹ ، ص ۱۱۸ . تمت .
2.همان ، ص ۱۳۳ .
3.همان ، ص ۱۳۷
4.همان ، ص ۱۵۱
5.همان ، ص ۱۶۳
6.همان ، ص ۱۶۷
