حضرت در ادامه سخنشان واژه آينه را براى قوه انديشيدن ، استعاره آورده اند؛ به اين معنا كه فكر انسان ، آن گاه كه در راستاى فهم مسائل تصوّرى و تصديقى برمى آيد ، آنها را درك كرده ، تداعى مى نمايد ، همچنان كه آينه ، تصوير آنچه را كه در مقابلش قرار مى گيرد ، نشان مى دهد (همان) .
در اين سخن گهربار حضرت همچنين ميان سه واژه علم ، ادب و فكر ، مراعات نظير به كار رفته است كه به سه ويژگى مثبتى كه در يك انسان مى تواند جمع شود اشاره دارند.

پيام حكمت

ابن ابى الحديد ، در شرح اين كلام گران سنگ حضرت ، يعنى العلم وراثة كريمة مى گويد: «هر دانشمندى دانش خود را از استادش مى گيرد» و گويا او دانش را از استاد خود به ارث برده است. ابن ميثم نيز با او در اين تفسير هم نظر بوده و مى گويد: «دانش ، ميراثى است از جانب دانشمندان»؛ و شارح سومى هم نظر اين دو (ابن ابى الحديد و ابن ميثم) را نادرست خوانده و مى گويد : سزاوار است كه در تفسير اين كلام بگوييم كه دانش ، همچون ارث ، بدون هيچ گونه كم و كاستى دريافت مى شود.
آرى اگر اين شارحان ، به بيان حضرت درحكمت 147 توجه مى كردند ، از اين رنج و مشقّت رها مى شدند ؛ آن جا كه حضرت در بخشى از اين حكمت (147) مى فرمايد : ... به يكسبُ الانسانُ جميلَ الاُحدوثَةِ بعد وفاته و اين كلام ، خود ، هدف امام از العلم وراثة كريمة را روشن مى كند ؛ چرا كه برخى سخنان امام ، برخى ديگر را تفسير و شرح مى كنند و در حقيقت ، منبع جوشش اين سخنان ، يك منبع است (فى ظلال نهج البلاغه ، ج 4 ، ص 217) .
در زمينه انديشيدن بايد گفت ، تفكر در كارها به مثابه آينه اى صاف و روشن مى ماند و همان طور كه آينه ، چهره انسان را مى نمايد و نيز جاهايى از بدن را كه چشم انسان توانايى ديدن آن را ندارد به او نشان مى دهد ، انديشه نيز ، انسان را به آنچه در گام نخست بر او پوشيده مى ماند ، راه مى برد (توضيح نهج البلاغه ، ج 4 ، ص 273) .
اما در مورد ادب بايد گفت كه هيچ زينتى ، زيباتر از ادب نيست ؛ چون كه زينت هاى