بازيابى متون كهن امامى در آثار شيخ صدوق - صفحه 23

و ص 399 ، در تفسير ص 47 (نام على بن محمد بن يسار يا سيار در نقل اخير معانى الاخبار به على بن محمد بن سنان تصحيف شده است).
2 . شيخ صدوق در من لايحضره الفقيه (ج 2 ، ص 327 ـ 328) ، در باب تلبيه خبرى به نقل از محمد بن قاسم استرابادى (و روى لى محمد بن القاسم الاسترآبادى) از دو راوى تفسير امام حسن عسكرى عليه السلام آورده و در آخر آن گفته است: «و الحديث طويل أخذنا منه موضع الحاجة و قد أخرجته فى تفسير القرآن» (ص 328) ، و اين خبر به صورت كامل در تفسير منسوب به امام حسن عسكرى (ص 31 ـ 34) آمده است.
شيخ صدوق در آثار ديگر خود نيز از كتاب تفسير ياد كرده است. به عنوان مثال وى در الخصال (ج 1 ص 270) مى نويسد : «و قد أخرجت ما رويته فى هذا المعنى فى تفسير القرآن» كه موضوع روايت اشاره به آيه «فتلقى آدم من ربه» دارد و بحث كاملى از اين موضوع در تفسير ص 224 ـ 227 آمده است. مورد ديگر در كتاب التوحيد (ص 48) است كه حديثى درباره انتساب گناهان به خداوند و رد اين عقيده نقل كرده و در آخر آن گفته است: «و الحديث طويل ، أخذنا منه موضع الحاجة ، و قد أخرجته بتمامه فى تفسير القرآن» . متن كامل اين حديث در تفسير ص 50 ـ 52 آمده است.
3 . در آغاز متن چاپ شده تفسير منسوب به امام حسن عسكرى عليه السلام نيز سلسله سندى آمده كه جالب توجه است. اين سلسله سند چنين است:
قال محمد بن على بن محمد بن جعفر بن الدقاق حدثنى الشيخان الفقيهان أبو الحسن محمد بن أحمد بن على بن الحسن بن شاذان و أبو محمد جعفر بن أحمد بن على القمى رحمه اللهقالا حدثنا الشيخ الفقيه أبو جعفر محمد بن على بن الحسين بن موسى بن بابويه القمى رحمه اللهقال أخبرنا أبو الحسن محمد بن القاسم المفسر الأسترآبادى الخطيب رحمه اللهقال حدثنى أبو يعقوب يوسف بن محمد بن زياد و أبو الحسن على بن محمد بن سيار (يا يسار) و كانا من الشيعة الامامى .
تأمل در متون كهن ، اين مطلب را نشان مى دهد كه شيوه متداول در اين آثار آن است

صفحه از 33