پژوهشي فقهي در تفسير ابوالفتوح رازي - صفحه 92

«أَرْجُلَكُمْ» بنا بر قرائتى، لزوم مسح پا نه شستن آن را ثابت مى كند. ۱
در مباحث علم اصول نيز ابوالفتوح براى اثبات نظر خود، دربسيارى از موارد به دليل احتياط، دليل برائت، اجماع، واينكه امر دالّ بر وجوب است ،استدلال نموده است كه اين امر نشان دهنده تخصّص وى دراين گونه مباحث است. ۲
همچنين شيخ در مباحث كلامى مثل نسخ، بدا وفرق هر كدام با ديگرى وشرايط هر يك، ومسئله امامت، تفاوت نبوّت وامامت، ولزوم عصمت امام با تبحّر كامل بحث نموده است. ۳

ويژگى مباحث فقهى روض الجنان

همان طور كه يادآور شديم، نوع فقه موجود در روض الجنان فقه مقارن يا فقه تطبيقى است. بيان مسائل فقهى در تفسير ابوالفتوح داراى خصوصيّاتى است كه ما به هر يك اشاره مى كنيم و نمونه اى از آن را ارائه خواهيم كرد.

1. بيان اقوال عامّه

شيخ ابوالفتوح در تمام مسائل فقهى موجود در تفسير خود به تمام و كمال نظر عامّه را آورده است، اگر در آن مسئله همه عامّه مخالف باشند، بعد از بيان نظر شيعه مى گويد: جمله فقيهان مخالف اند ما را؛ به عنوان نمونه، در بحث تعيين قبله گويد:
«كعبه قبله آن كس است كه در مسجد الحرام است، حرم قبله آنكه بيرون حرم است از چهار جانب، اهل عراق روى به ركن عراقى، و اهل يمن رو به ركن يمانى، و اهل شام روى به ركن شامى، و اهل غرب روى به ركن غربى كنند. اين مذهب ماست، و جمله فقيهان مخالف اند مارا». ۴
و اگر در مسئله اى، موافق و مخالف از فقهاى عامّه باشد، نام مى برد و سپس به

1.روض الجنان، ج ۶، ص ۲۶۹.

2.ر.ك: همان، ج ۱، ص ۳۹؛ ج ۲، ص ۲۵۵.

3.ر.ك: همان، ج ۲، ص ۱۴۱ ـ ۱۴۳ و ۹۹ ـ ۱۰۲.

4.همان، ص ۲۱۱.

صفحه از 97