كتاب«جنة النعيم»و واعظ كجوري - صفحه 211

عن ولده» پدر از پسر مانند آدم ابو البشر و يعقوب مكروب بگريزد و نوح به نوحه آيد و هر يك از پيغمبران از آن وحشت عظمى امّت خود را
فراموش كند، آب آتش شود، خاك به جنبش آيد، ستارگان فرو ريزند، ماه را از گردون بيفكنند، آفتاب را از فلك جدا كنند تركيب جهان منقلب و نظام عالم خراب چون مردگان از زمين برآيند فرشتگان از آسمان فرود آيند، يعنى: نه در هوا فرشته ماند و نه در زمين مرده، همگى در عرصه جمع شوند، آن گاه حق تعالى فرمايد: اى زبانهاى گويا خاموش، و اى اعضاء خاموش گويا شويد ! پس مسمار سكوت بر زبانها و مُهر قهر بر لبها نهاده شود، بند عدل بر پاى و خاك مذلّت بر سر ريخته، جواسيس قدرت آنچه ديده اند بنمايند، و گماشتگان بارگاه عزّت آنچه دانند بگويند، سجلاّت زلاّت را برخوانند، و بضاعت بازرگانان راه آخرت را پيش آرند ۱ .

اشعار كجورى

واعظ تهرانى گرچه خود را ـ متواضعانه ـ در سلك شعرا نمى داند ۲ ، ولى بنا به تصريح وى در ابتداى خصائص فاطميه، ديوان اشعارش حدود بيست هزار بيت، مشتمل بر قصائد و مثنوى هايى به زبان فارسى و عربى مى باشد، ونيز منظومه منير القلب به فارسى مشتمل بر دو هزار بيت، و منظومه ساميه در احكام حج مشتمل بر هزار و پانصد بيت.درباره وجود نسخه هاى اين اشعار بايد تحقيق شود و بسيار مناسب است كه به زيور طبع آراسته گردند.
در سراسر كتاب جنة النعيم نيز اشعار فارسى و عربى زيبايى از خود به يادگار گذاشته. بهر حال شكى نيست بررسى اشعار بسيارى از شاعران، علاوه بر نشان دادن مقدار قدرت و قوت شاعر در ادبيات و واژه گزينى، نمايانگر بعضى از زواياى تاريخى و اجتماعى نيز هست.
بنابراين به بعضى از اشعار واعظ تهرانى در اين مقام اشاره مى كنيم:

1.همان، ص ۲۸۱ ـ ۲۸۲.

2.مثلاً در خاتمه كتاب جنة النعيم (ص ۵۴۶) مى گويد: اين بنده كه جاهل در مراتب شعر و شاعرى است با زبان شكسته و خاطر افسرده، و تزلزل خيال و تشتّت بال، در مدح اين امامزاده كريم لازم التعظيم چند بيتى عربى، و دو رباعى عربى و فارسى در تاريخ اين كتاب عرض كرده است، و در ساقه جند مادحين اين بزرگوار فرياد و نوائى برآورده است.

صفحه از 258