در اين ميان، سيوطى ^۱ بيشترين استفاده را از تفسير ابن أبي حاتم برده است و بعضى از مرويّات او فقط از ابن أبي حاتم گرفته شده و منبع ديگرى ندارد ^۲ . از طرف ديگر، برخى از اين احاديث منحصر به فرد، پس از درّالمنثور سيوطى در هيچ کتاب ديگرى ديده نشده است. سيوطى، خود علاوه بر نقل اين احاديث در الاتقان، در کتاب ديگرش مى نويسد:
تفسير درّالمنثور، تلخيصى از تفسير دْوازده جلدى ابن أبي حاتم رازى است (طبقات المفسرين: ص 53).
اين شهادت سيوطى، به علاوه نقل بيش از 11000 حديث از ابن أبي حاتم، با پراکندگى تقريبا يکسان، در همه اجزاء قرآن در درّالمنثورى که بيش از 37500 حديث دارد، کاشف از آن است که دوره کامل اين تفسير نزد سيوطى بوده است.
تا اين‌جا مى توان به وجود کتاب مورد بحث تا قرن دهم اطمينان يافت. براى استمرار اين اعتماد و اطمينان، نياز بود تا نسخه هاى آن در قرن هاى اخير نيز مورد مطالعه قرار گيرد. اکنون، نسخه هاى مورد مطالعه اين تفسير در مقاله پيش رو، دو نسخه مى باشد. نسخه اول که در سال 1408 هـ .ق به تحقيق دکتر احمد عبداللَّه عمارى، استاد دانشگاه اُم القرى مکه مکرمه، به انجام رسيده و در چهار جلد رقعى، توسط سه انتشارات مکتبة الدارِ مدينه منوره، و دار الطيبهِ رياض، و دار ابن قيمِ دمّام، مشترکاً به طبع رسيده است.
نسخه دوم، توسط اسعد محمد طيّب، تحقيق شده و در سال 1417 هـ .ق توسط مکتبة نزار مصطفى الباز، در مکه مکرّمه به چاپ رسيده است و افست آن به همت مکتبة العصريه بيروت، در چهارده جلد وزيرى به طبع رسيده، که چهار جلد اخير آن فهارس است.
نکته مهم در بررسى ميزان اعتبار اين تفسير، آن است که بنا بر گزارش پيشين، اين تفسير نزد عالمان قرن هاى پنجم تا دوازدهم موجود بوده و از آن نام برده و از تمام قسمت‌هاى آن نقل کرده اند. اگر همه تفسير کنونى ابن أبي حاتم، در همه دوره ها و زمان ها، موجود بود و تواتر تاريخى يا حداقل کثرت نسخه هاى آن در سده هاى مختلف، نسبت به کل مجموعه آن ثابت مى بود، در اين صورت، همچون ساير کتب عتيق و ارزشمند، رتبه بالايى را در حديث و تفسير و ميراث علمى اسلامى دارا بود، يعنى يک مجموعه منسجم از احاديث اسلامى که در همه زمان ها، انسجام و يکپارچگى خود را حفظ کرده و با همان اهميت، امروزه به دست ما رسيده است، و بلکه به جهت دقت هاى حديث شناسى و سخت گيرى هاى رجالى و نظم و اتقان مباحث، از تفسير مهمى همچون جامع البيان طبرى اعتبار و اهميت بيشترى مى يافت.