امتداد شب قدر

بررسى آيات سورۀ قدر و تأمّل در روايات، نشان مى دهند كه شب قدر، ويژۀ زمان نزول قرآن و دوران پيامبر(ص) نيست؛ بلكه هميشگى است و از آغاز آفرينش انسان بوده و تا پايان جهان و وجود انسان در آن نيز تداوم خواهد داشت؛ به چند دليل:

یک. در سورۀ قدر، فعل مضارع «تَنَزَّلُ (فرود مى آيند)» به كار رفته و بر استمرار، دلالت مى كند. نيز جملۀ اسميۀ: «سَلامٌ هِىَ حَتَّى مَطْـلَعِ الْفَجْرِ؛ آن شب تا دميدن سپيده، ايمن است»، مفهوم تداوم دارد.

دو. قرآن كريم بارها تأكيد كرده كه سنّت الهى در تدبير جهان، تغييرناپذير است.[۱]از اين رو، اين سنّت الهى كه مربوط به تدبير امور انسان ها و سرنوشت آنان است، همۀ امّت ها و اقوام گذشته و حال و آينده را در بر مى گيرد.

سه. روايات فراوان (شايد در حدّ تواتر)، تداوم شب قدر را پس از پيامبر خدا(ص) مى رسانند. شمارى از اين روايات، استمرار اين شب را از آغاز خلقت و همراه انسان تا پايان عمر جهان، تأييد مى كنند.

پس، آنچه در برخی تفاسير، از پيامبر(ص) روايت شده كه: «خداوند، شب قدر را به امّت من بخشيد و آن را به پيشينيان عطا نكرده بود»، علاوه بر ضعف سند، در برابر قرائن و دلايل گذشته، قابل اعتماد نيست.[۲]