برند... صلح و سازش مؤمنان يکي است، و هيچ مؤمني بدون موافقت مؤمن ديگري وارد صلح نشود» ^۱ و تا آنجا که «مؤمنان در خوني که از ايشان در راه جنگ با دشمنان مي‌ريزد، ذمه‌دار يکديگرند». ^۲
از اقدامات حکومتي ديگري که پيامبر اکرم در ماه‌هاي اوّليّه تشکيل دولت اسلامي در مدينه انجام داد، تنظيم لشکريان و انجام عمليّات رزمي جهت ايجاد و تداوم آمادگي جنگي مسلمانان براي مقابله با حملات احتمالي دشمنان اسلام بود. در پاره‌اي از اين رزمايش‌ها شخص پيامبر فرماندهي لشکريان را بر عهده داشت ـ که «غزوه» ناميده شده‌اند ـ و در پاره‌اي ديگر از اين عمليّات رزمايشي ايشان شرکت نمي‌کرد، بلکه لشکر را به فرماندهي شخص ديگري به صحنه نبرد فرضي ارسال مي‌نمود که «سريّه» ناميده مي‌شوند.
سيره‌نويسان ذکر کرده‌اند که لشکريان در سرايا فقط از مهاجران انتخاب مي‌شده و هيچ‌يک از انصار شرکت نداشته‌‌اند؛ لکن در مورد غزوات به عدم مشارکت انصار اشاره‌اي نکرده‌اند که به طور طبيعي، به معناي حضور انصار در ميان لشکريان است. ^۳
اين تصميم پيامبر اکرم، به روشني، نشان مي‌دهد که ايشان نمي‌خواسته‌اند دو گروه مهاجر و انصار با هم در عملياتي حسّاس و چالش برانگيز، بدون حضور شخص ايشان مشارکت نمايند؛ زيرا اين مسأله موجب مي‌شد مفاخره‌ها و نزاع‌هاي قومي و قبيله‌اي ديرينه‌اي که ميان اقوام و قبايل ساکن در شبه جزيره ـ که مهاجر و انصار نيز از آن اقوام بودند ـ وجود داشته و با تأکيدات و اقدامات وحدت آفرين پيامبر رو به خموشي مي‌رفت، در غياب ايشان، دوباره، سر باز کند و آتش نفاق و اختلاف شعله‌ور گردد.
در سال هشتم هجري نبردي ميان مسلمانان با قبيله هوازن صورت گرفت و به پيروزي قاطع مسلمين انجاميد. در اين نبرد ـ که به غزوه حنين شهرت يافت ـ غنايم بسياري به دست آمد که درباره سرنوشت آن غنايم نقل‌هاي تاريخي متعدّدي وجود دارد. در هنگام تقسيم غنايم حنين، رسول گرامي اسلام به اشراف و بزرگاني که تازه مسلمان شده بودند، و يا مشرکاني که به آن حضرت کمک کرده بودند، بيش از ديگران داد تا سبب جلب خاطر آنها و قبيله و فاميلشان گردد و بدين‌وسيله دلي از آنها به دست آورد ^۴ . اين عمل پيامبر موجب رنجش خاطر انصار شد تا آنجا که سعد بن عباده، بزرگ قبيله خزرج، گله انصار را ـ که گله خود او هم بود ـ براي رسول خدا نقل نمود.
پيامبر که اين‌چنين ديد، در جمع انصار، با تأکيد بر عدم حضور مهاجران، به غير از چند نفر معيّن از ايشان، به اوسيان و خزرجيان فرمود:
اي گروه انصار، آيا به خاطر مختصر گياه سبزي از مال دنيا ـ که من خواستم به وسيله آن دل جمعي را به دست آورم تا (بلکه بدين‌وسيله) اسلام آورند ـ در دل خويش از من گله‌مند شديد؛ در صورتي که من شما را به همان ( نعمت) اسلامتان واگذاشتم؟