دو باب و يك خاتمه فراهم آمده است.
خالد صمدى, در مقدمه, به لزوم اهتمام پژوهندگان در همه عرصه هاى علمى به تاريخ علوم, و نياز تاريخ علم (در غالب رشته ها) به تحقيق و كاوش بيشتر, پرداخته است.
او در باب نخست, از نهضت حديثى قرطبه در خلال قرن پنجم سخن گفته و محور بحث خود را ظرف تاريخى و اجتماعى اين نهضت, يعنى قرن پنجم, و بيان ويژگى هاى بنيادين آن قرار داده است.
نويسنده, فصل يكم از باب دوم را به گفتارى درباره شخصيت شيخ ابو محمد ابن عَتّاب, به عنوان نمونه اى از محدّثان قرطبه و نهضت حديثى آن در خلال قرن پنجم, اختصاص داده و در فصل دوم, آثار او را فهرست كرده است. نيز در همين فصل, از اهمّيت فهرست نويسى و ارزش علمى آن, سخن گفته و از آراى ابن عَتّاب در علوم قرآن و حديث, فقه و ساير علوم اسلامى ياد كرده است و پژوهش خود را با بيان خلاصه اى از مطالب رساله ابن عَتّاب و آراى او و سپس, آوردن فهرست موضوعى, مصادر و نقشه هاى پيوستى, به پايان برده است.
وى در سبب انتخاب اين موضوع براى پژوهش, در مقدمه كتاب خود مى گويد:
از آن جا كه من به حديث رسول خدا بيش از ساير علوم نقلى عشق مى ورزم, و نيز از آن رو كه مكتب حديثيِ مغرب اسلامى, در اين مسير, گام هاى بلندى برداشته بود, و نظر به اين كه شايسته است گروهى از پژوهشگران, بار چنين پژوهش هايى را بر دوش كشند, من براى تحقيق خود, دوره تازه اى را برگزيدم كه در تاريخ, به اين گونه گسترده, مورد بحث و بررسى قرار نگرفته است.
تحقيقاتى كه درباره شخصيت هاى خاصّى هستند گرچه از جهتى مفيدند, امّا از جهت ديگر, مادام كه به موضوع پيشرفت علم حديث از حيث روايت, تأليف, سفرها و مجالس علمى مربوط مى شود,