ابو قَتاده حارث بن ربعىّ بن بَلدَمه انصارى خَزرَجى ـ كه به كُنيه خود ، شُهره است ـ ، از ياران پيامبر خداست كه در جنگ اُحد و جنگ هاى پس از آن ، شركت داشت . او از دليران سپاه پيامبر صلى الله عليه و آله بود كه ايشان از وى به عنوان يكى از بهترين رزم آوران سپاهش ياد كرد .
ابو قَتاده ، از ياران على عليه السلام [ نيز] بود كه در تمام جنگ هاى ايشان شركت داشت . در جنگ جمل ، با سُرايش حماسه اى ، ايمان عميق و وفادارى والايش (به على عليه السلام ) را نشان داد و در جنگ نهروان ، فرمانده پياده نظام بود .[۱]على عليه السلام او را به حكومت مكّه گماشت .[۲]ابو قتاده به روزگار خلافت على عليه السلام زندگى را بدرود گفت[۳].[۴]
[۱]در تاريخ بغداد : ج ۱ ص ۱۵۹ ش ۱۰ آمده است : «او در نهروان و جنگ با خوارج ، همراه على عليه السلام بود» .
[۲]در تاريخ خليفة بن خيّاط : ص ۱۵۲ والاستيعاب : ج ۳ ص ۳۶۳ ش ۲۱۹۰ افزوده شده است : «سپس او را بركنار كرد» .
[۳]بعضى منابع ، فوت او را در سال ۵۴ هجرى و در هفتاد سالگى ذكر كرده اند همانطور كه در المستدرك على الصحيحين : ج ۳ ص ۵۴۷ ح ۶۰۳۳ والمعجم الكبير : ج ۳ ص ۲۴۰ ح ۳۲۷۴ آمده .
[۴]. الاستيعاب: ج ۴ ص ۲۹۵ الرقم ۳۱۶۱، اسد الغابة: ج ۶ ص ۲۴۵ الرقم ۶۱۷۳، سير أعلام النّبلاء: ج ۲ ص ۴۵۳ الرقم ۸۷، وذكرت بعض المصادر أنّه «توفّي سنة ۵۴ ه وهو ابن سبعين سنة» كما في المستدرك على الصحيحين: ج ۳ ص ۵۴۷ ح ۶۰۳۳ والمعجم الكبير: ج ۳ ص ۲۴۰ ح ۳۲۷۴.
