تفسير القرطبي عن المُطّلب بن حنطب:إنَّ أعرابِيّاً سَمِعَ النَّبِيَّ صلى اللَّه عليه و آله يَقرَؤُها [أي آيَةَ: (فَمَن يَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ خَيْرًا يَرَهُ * وَ مَن يَعْمَلْ مِثْقَالَ ذَرَّةٍ شَرًّا يَرَهُ) ]فَقالَ: يا رَسولَ اللَّهِ ، أمِثقالُ ذَرَّةٍ! قالَ: نَعَم ، فَقالَ الأَعرابِيُّ: وا سَوأتَاه! مِراراً: ثُمَّ قامَ وهُوَ يَقولُها ، فَقالَ النَّبِيُّ صلى اللَّه عليه و آله: لَقَد دَخَلَ قَلبَ الأَعرابِيِّ الإِيمانُ.[۱]
تفسير القُرطُبى-به نقل از مُطّلب بن حَنطَب-: باديه نشينى از پيامبر صلى اللَّه عليه و آله شنيد كه اين آيه [: (هر كس به وزن ذرّه اى نيكى كند ، آن را مى بيند، و هر كس به وزن ذرّه اى بدى كند ، آن را مى بيند) ]را مى خواند . گفت: اى پيامبر خدا! حتّى به وزن ذرّه اى؟! فرمود: «آرى» .
باديه نشين ، چند بار گفت: وا مصيبتا!
سپس برخاست در حالى كه همچنان اين جمله را مى گفت، پيامبر صلى اللَّه عليه و آله فرمود: «ايمان ، در دل باديه نشين ، وارد شد» .
اشارت قرآنی:
شايد جمله پایانی، اشاره به سوره حجرات: آيه ۱۴ اشاره داشته باشد:
قٰالَتِ اَلْأَعْرٰابُ آمَنّٰا قُلْ لَمْ تُؤْمِنُوا وَ لٰكِنْ قُولُوا أَسْلَمْنٰا وَ لَمّٰا يَدْخُلِ اَلْإِيمٰانُ فِي قُلُوبِكُمْ وَ إِنْ تُطِيعُوا اَللّٰهَ وَ رَسُولَهُ لاٰ يَلِتْكُمْ مِنْ أَعْمٰالِكُمْ شَيْئاً إِنَّ اَللّٰهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ ﴿الحجرات ،۱۴﴾
عربهای بادیه‌نشین گفتند: «ایمان آورده‌ایم» بگو: «شما ایمان نیاورده‌اید، ولی بگویید اسلام آورده‌ایم، امّا هنوز ایمان وارد قلب شما نشده است! و اگر از خدا و رسولش اطاعت کنید، چیزی از پاداش کارهای شما را فروگذار نمی‌کند، خداوند، آمرزنده مهربان است.»
[۱]
تفسير القرطبي : ج ۲۰ ص ۱۵۲ ، الدرّ المنثور : ج ۸ ص ۵۹۵ نقلاً عن سعيد بن منصور.
