پيامبر خدا در «غدير خم»، در زير درختان، خطبه خواند. ۱
و همين گونه است در حديث ديگرش:
چون پيامبر خدا از حجّة الوداع بازگشت و در «غدير خم» توقّف كرد، فرمان داد كه زير درختان را بروبند... . ۲
در شعر نُصيب آمده است:
و در غدير، غدير خم ، گفت:
برادر كوچك من! تا كى در سفرى؟
آيا نديدى كه تا وقتى در ميان مايى،
مى خوابم و چون مى روى، نمى خوابم؟ ۳
و نيز در شعر كُمَيت اسدى آمده:
و [ در] روز درختان، درختان غدير خم
ولايت او را آشكار كرد. كاش اطاعت مى شد! ۴
واژه «خُم» در لسان العرب به فتح «خ» ضبط شده است ؛ ولى همان جا از ابن دُرَيد نقل شده است كه:
آن ، خُم به ضمّ «خ» است. ۵
ب ـ اين مكان به خاطر موقعيّت جغرافيايى اش «وادى خم» نيز ناميده مى شود. حازمى مى گويد:
خُم، وادى ميان مكّه و مدينه در نزديكى جحفه است و در آن، گودالى است كه
1.المستدرك على الصحيحين : ج ۳ ص ۱۱۸ ح ۴۵۷۶ .
2.الصواعق المحرقة : ص ۴۳ .
3.معجم ما استعجم : ج ۲ ص ۵۱۰ .
4.ر . ك : ج ۹ ، ص ۲۲۵ (على از زبان شاعران / كميت بن زيد اسدى) .
5.لسان العرب : ماده «خمم» .
