اعتبار سندي زيارت هاي ناحيه مقدسه - صفحه 61

باشد، با كدام مقياس علمى و مبناى رجالى مى توان آن اشكال را به ديگرى سرايت داد؟!!
اشكال هفتم. كاستى بلاغى در متن زيارت؛ از جمله اشكال هاى بهت آورى كه متوجّه اين زيارت شده، ادّعاى ضعف از نظر بلاغت و ساختار ادبى آن است.
ايشان مى گويد:
اين زيارت به علت ضعفهايى كه دارد نمى توان آن را به عالم بزرگ و اديب ماهرى همچون سيّد مرتضى عَلَم الهُدى يا عالم بزرگى مثل شيخ مفيد نسبت داد و تشخيص ما اين است كه اين زيارتنامه انشاى يك عالم شيعى متوسط و ساده لوحى است كه در ادبيات عرب مهارت كافى نداشته است و گاهى تحت تأثير احساسات افراطى توجه به تالى فاسدهاى سخنان خود نمى كرده است. او اين زيارتنامه را به صورت دستورالعمل انشا كرده و مثلاً مى گويد: وقتى كه قُبّه امام حسين را مى بينى چنين بگو و به قتلگاه امام كه مى رسى چنين بگو و داخل قبّه امام كه مى شوى چنين بگو و خود را روى قبر امام بينداز و خاك قبر را ببوس....
پاسخ: با شنيدن چنين ايراد بهت آورى بايد گفت: وَلَوْل آ إِذْ سَمِعْتُمُوهُ قُلْتُم مَّا يَكُونُ لَنَ آ أَن نَّتَكَلَّمَ بِهَـذَا سُبْحَـنَكَ هَـذَا بُهْتَـن?عَظِيم?۱ زيرا با توجّه به ژرفاى محتوا و جمال لفظى اعجاب انگيز اين زيارت، به حقّ بايد آن را نگين زيارات مأثوره شمرد، و در اتقان و استوارى ساختار ادبى و بلاغى در كنار زيارت جامعه كبيره قرار داد.
كاش نمونه هاو مواردى از زيارت ناحيه را كه از نظر بلاغى و ساختار ادبى دچار ضعف است ذكر مى نمود، تا ما نيز از نقطه نظرها و يافته هاى مستشكل بهره مند مى شديم.
كلّى گويى براى افراد ناآشنا به ابزار نقد، حاصلى جز ايجاد وسوسه و تزلزل ندارد، همچنان كه ادّعاى ضعف ادبى و بلاغى متنى چون زيارت ناحيه، نزد آگاهان به علوم ادب تازى و آشنايان با فنون بلاغت، تنها مدّعى را به وزن كشى علمى مى كشاند، و ميزان بهره اش از اين دانش ها را آشكار مى سازد.
براى خوانندگان محترمِ آشنا با فنون فصاحت و بلاغت كافى مى دانيم كه خود يك بار با توجّه و تأمّل متن زيارت را از نظر عمق مضامين و زيبايى هاى لفظى مورد مطالعه قرار دهند، بلكه فاضلان كم آشناى به فنون يادشده را نيز به همين تلاوت و تأمّل فرامى خوانيم،

1.سوره نور، آيه ۱۶.

صفحه از 65