عرضه حديث بر امامان (2) - صفحه 138

سه.

حفص جوهرى از ديگر راويانى است كه بر امام هادى(ع) عرضه اى ضمنى داشته است. نكته جالب توجه در اين عرضه، گزارش فعل و نه گفته امامان پيشين است. او كه متوجّه اختلاف نظر در زمان سجده شكر بوده است، مى بيند كه امام هادى(ع) بلافاصله پس از سه ركعت نماز مغرب، سجده نمى كند؛ بلكه پس از پايان چهار ركعت نماز نافله مغرب، سجده شكر مى گزارد. از اين رو مى گويد:

۰.قلت له:كان آباؤك يسجدون بعد الثلاثة.
فقال [ابوالحسن على بن محمّد(ع)]: ما كان أحد من آبائى يسجد الاّ بعد السبعة. ۱

۰.به ايشان عرض كردم:پدرانت پس از سه ركعت نماز مغرب، سجده شكر مى گزاردند. امام هادى(ع) فرمود: هيچ يك از پدرانم سجده شكر نمى گزاردند، مگر پس از هفت ركعت (سه ركعت مغرب و چهار ركعت نافله آن).

روايت معارض با اين گزارش را شيخ طوسى پس از نقل اين عرضه آورده است؛ ۲ امّا چگونگى تفسير و جمع بين دو خبر را در «استبصار» بيان كرده است. ۳

چهار.

۰.محمد بن الريّان:كتبت إلى العسكرى(ع): جعلت فداك، روى لنا أن ليس لرسول اللّه(ص) من الدنيا الا الخمس.
فجاء الجواب: أنّ الدنيا وما عليها لرسول اللّه. ۴

۰.محمد بن ريّان۵مى گويد: به امام عسكرى نوشتم: فدايت گردم براى ما روايت شده كه براى پيامبر خدا(ص) نصيبى از دنيا بجز خمس نيست. جواب آمد: دنيا

1.تهذيب الأحكام، ج۲، ص۱۱۴، ح۱۹۴

2.همان، حديث ۱۹۵

3.الاستبصار، ج۱، ص۳۴۷

4.الكافى، ج۱، ص۴۰۹، ح۶

5.محمد بن الريّان از اصحاب امام هادى(ع) است و روايتى از امام جواد(ع) نيز دارد. بنگريد به: معجم رجال الحديث، ج۱۶، ص۸۳، ح۱۰۷۵۰

صفحه از 169